حالت خوابیده و نیمه خوابیده
این حالت خوابیدن به صورت دمر، طاق باز و قرار گرفتن به پهلو می باشد. کمترین فشار روی ستون فقرات زمانی است که به پهلو قرار گیرید و پای زیرین را کشیده و زیر پای بالایی یک بالشت کوچک قرار دهید و یا طاق باز خوابیده و زانوها را حدود 90 تا 100 درجه خم نمایید. در حالت خوابیدن دمر در صورتی که یک بالشت کوچک زیر شکم قرار دهید فشار روی ستون فقرات به حداقل خواهد رسید.
حالت های نیمه خوابیده نیز وجود دارد که با قرار دادن دست به پهلوها و یا قرار دادن یک دست به پهلو به وجود می آید. جالب است که حالت های راحت برای ما عمدتاً حالت خمیده است. لذا دیدیم که تمایلات ما در زندگی روزمره قرار گرفتن در حالت خمیده است. ولی این بدان معنی نیست که قرار گرفتن در حالت خمیده به مدت طولانی مفید است. در شرایط بیماری حالتی وجود دارد که به آن حالت آسان و راحت می گویند. مثلاً در تورم مفصل زانو بیمار تمایل دارد زیر زانو بالش بگذارد و زانو را خمیده نگه دارد. با این کار فضای مفصل زانو افزایش می یابد. ولی این حالت با وجود راحتی باعث خشکی مفصل زانو در حالت خمیده می گردد. به همین دلیل است که در بیماران توصیه می شود از حالت آسان و راحت کمتر استفاده شود. البته حالت های دیگری که برای جلوگیری از این عوارض به بیمار توصیه می شود به هیچ وجه ناراحت کننده نیستند، ولی در گروه حالت آسان قرار نمی گیرند.
بهترین حالت خوابیدن
در ارتباط با حالت خوابیده بهترین حالت خوابیدن به پهلو با قرار دادن یک بالش بین دو پا و یا کشیدن پای زیرین و قرار دادن بالش زیر پای بالایی است. این حالتی است که به بیماران مبتلا به کمردرد و دیسک کمری توصیه می شود. در خانم های حامله نیز این حالت مطلوب تر و قابل تحمل تر است.
حالت خوابیدن دمر
در صورتی که مجبورید دمر بخوابید، بهتر است زیر شکم از یک بالش کوچک استفاده نمایید. قرار دادن این بالش باعث کاهش فشار روی لیگامانها و عضلات کمر می گردد.خوابیدن روی شکم حالت مطلوب و قابل توصیه ای نمی باشد. این حالت خوابیدن می تواند روی تنفس مطلوب فرد و حرکات دستگاه گوارشی نیز اثر بگذارد. در روایات اسلامی نیز این حالت به عنوان حالت نامناسبی یاد شده است.
حالت خوابیدن طاق باز
حالت خوابیدن طاق باز به مدت محدودی قابل تحمل است، مگر اینکه زانوها در حالت حدود 90 تا 110 درجه قرار گیرند تا فشار روی ستون فقرات و لگن را کاهش دهند.
اندازه بالش در حالت خوابیدن
یکی از سؤالات شایعی که اغلب پرسیده می شود اندازه ی بالش زیر سر در حالت خوابیدن است. به طور کلی توصیه این است که اندازه ی بالش کوتاه انتخاب شود، به طوری که باعث بالا آمدن سر حدود 5 تا 10 سانتی متر از زمین گردد. با این کار زاویه ی سر را در حدود 15 تا 30 درجه قرار می دهیم. این زاویه باعث کاهش فشار روی عضلات و باز شدن سوراخ های مهره های گردن می گردد که از آن ریشه های عصبی عبور می نماید.
در بعضی بیماران که دچار آرتروز گردن می شوند از بالش های کوچکی استفاده می شود که در بین شانه و پس سر قرار می گیرد و گودی این ناحیه را پر می کند. این نوع بالش با نام بالش جَکسون معروف است. روش دیگر انتخاب اندازه ی مناسب بالش زیر سر و اندازه گیری فاصله ی گردن تا شانه می باشد، این فاصله اندازه ی مناسب بالش برای هر فردی می باشد.
منبع: کتاب”کمردرد خود را چگونه درمان کنیم”
