TENSیا تحریک الکتریکی اعصاب بدن از طریق پوست، یک نوع از درمان های الکتروتراپی میباشد. در این روش توسط یک دستگاه مخصوص جریان الکتریکی از طریق پوست به عصب های بدن فرستاده می شود و آن ها را تحریک می کند و در نتیجه این تحریک عصبی، اندورفین و هورمون های ضد درد در بدن ترشح می شود و به روشی طبیعی و موثر دردهای مزمن بدن تسکین میابد. واژه TENS در واقع بیانگر طیف وسیعی از تکنیک های تحریک عصبی از طریق پوست می باشد ، اما کاربرد آن در فیزیوتراپی برای تسکین درد های مزمنی است که به درمان دارویی پاسخ نداده اند.
این روش برای درمان چه بیماری هایی استفاده می شود ؟
از روش الکتروتراپی با دستگاه TENS برای درمان طیف وسیعی از درد های حاد و مزمن استفاده می شود. از جمله کمر درد، سیاتیک، آرتروز، روماتیسم ، فیبرومیالژیا (درد و گزگز در تمام بدن)، درد آرنج، درد گردن، زانو درد، درد های قاعدگی، درد های نوروپاتی (درد های ناشی از آسیب به اعصاب یا نخاع مانند ام اس)، ساییدگی مهره های گردن (آرتروز گردن)، درد های سرطانی و درد زایمان.
الکترود های دستگاه در نزدیکی محل درد قرار داده می شوند. به طور مثال در صورت درد کمر، الکترود ها در دور تا دور محل درد کمر قرار داده می شوند و جریان به عصب های آن ناحیه فرستاده می شود .
مزایای الکتروتراپی با دستگاه TENS
بزرگترین مزیت TENS این است که برای تسکین درد از مکانیسم های طبیعی خود بدن استفاده می کند و به همین خاطر عوارض جانبی آن بسیار کم است. در روش های دارو درمانی نیز برای تسکین درد از مواد شیمیایی استفاده می شود و سیستم ساز و کار بدن و متابولیسم آن تغییر میابد و طبیعتا این کار عوارض جانبی زیادی را به همراه دارد. در واقع مهمترین دلیل به کار گرفتن الکتروتراپی در فیزیوتراپی، تسکین درد های مزمن بدون مواجهه با عوارض جانبی و واکنش های بدن به مواد شیمیایی و داروهای مسکن است.
دستگاه TENS دارای قابلیت تنظیم فرکانس در یک دامنه مشخص است بنابراین فیزیوتراپ می تواند با توجه به فیزیولوژیک بدن هر شخص و طوری که بدن او به تحریک عصبی پاسخ می دهد ، دستگاه را تنظیم کند.
مدل های جدید تر دستگاه های TENS در ابعاد بسیار کوچکی ساخته شده اند و استفاده از آنها بسیار ساده است و بیماران می توانند پس از تجویز فیزیوتراپ و دریافت اطلاعات و دستوالعمل های لازم از این دستگاه در محیط خانه استفاده کنند.
الکتروتراپی با دستگاه TENS معمولا، برای رسیدن به بهترین نتایج، همراه با دیگر روش های درمانی فیزیوتراپی به کار گرفته می شود. نتایج روش های سرما درمانی، گرما درمانی، حرکات اصلاحی کششی و قدرتی در صورت همراه شدن با به کارگیری روش الکتروتراپی با دستگاه TENS نتایج ایده آل تری خواهند داشت.
درمان با دستگاه TENS چه احساسی دارد ؟
در زمان درمان با دستگاه TENS بیمار کمی احساس گزگز و ارتعاش خفیف در بدن خود دارد. بعضی افراد ممکن است بگویند که احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن دارند که در صورتی که این احساس ادامه پیدا کند نشان دهنده این است که استفاده از TENS برای شخص مورد نظر مناسب نیست، اما در اکثر اوقات این حس کم کم محو می شود و در ادامه بیمار احساس راحتی میکند.
نتایج درمان
بستگی به شدت دردی که بیمار دارد و مدت زمانی که این درد را داشته است (حاد یا مزمن بودن درد)، زمان رسیدن به نتایج نیز متفاوت است و ممکن است نتایج الکتروتراپی سریعا مشاهده نشوند و ممکن است نتایج بعد از چند روز مشخص شود و یا رسیدن به نتیجه چند هفته طول بکشد. رسیدن به نتایج درمان همچنین به میزان مقاومت پوست بیمار (در برابر جریان الکتریکی)، نوع دردی که بیمار داشته است و مکانیسم طبیعی کنترل درد در بدن بیمار بستگی دارد.
بسیاری از بیماران ظرف مدت کوتاهی نتایج مثبتی از درمان خود و بالا رفتن توان تحمل درد و سپس تسکین درد و کاهش دادن میزان مصرف دارو را گزارش می دهند. البته ممکن است این اتفاق برای همه نیفتد اما برخی از بیمارا مبتلا به درد های مزمن به طور کامل و دائم درمان می شوند و درد آن ها از بین می رود.
در حالی که بیمار با استفاده از روش الکتروتراپی با دستگاه TENS بهبود میاید می تواند رفته رفته میزان فعالیت های خود را افزایش دهد ، میزان استفاده از الکتروتراپی نیز ممکن است به مرور کمتر شود ( با کمتر شدن زمان استفاده از الکتروتراپی ، یا کم شدن فرکانس یا کاهش جریان دستگاه).
عوارض
الکتروتراپی با دستگاه TENS روش ایمنی است و عوارض جانبی ندارد و تنها در موارد خاصی ممکن است در محل اتصال الکترود ها به بدن، پوست کمی ملتهب شود.
