ماساژ، درمانی است که ریشه در سالیان دور دارد. اگر امروز برحسب نیاز یا علاقه قصد انجام این کار را دارید میتوانید از بین 80 سبک ماساژ موجود که دارای طیفهای گستردهی فشار، حرکات و تکنیک هستند روش دلخواه خود را انتخاب کنید. فشار، مالش و تحریک بافتهای نرم با دست و انگشتان در تمام انواع ماساژها مشاهده میشود. گاهی اوقات ماساژ در مناطقی چون ساعد، آرنج و پا نیز انجام میشود. مزایای سلامتی و بهداشتی ماساژ برای بسیاری از افراد خصوصا کودکان قابل درک میباشد. ماساژ نه تنها در تسکین علائم و یا بهبود درد موثر است بلکه کمک شایانی به سلامتی و بهبود وضعیت جسمی بدن میکند.
یکی از قدیمیترین روشها در درمان دردهای قسمتهای مختلف بدن و کاهش علائم بیماریهایی چون سرطان و پوکی استخوان استفاده از ماساژ درمانی است. امروزه متخصصین طب فیزیکی با بهرهگیری از تکنیکهای مختلف ماساژ اقدام به درمان مشکلات نامبرده مینمایند.
در کلینیک فیزیوتراپی انواع روشهای ماساژ توسط متخصصین فیزیوتراپی و طب فیزیکی برای درمان امراض گوناگون اسکلتی ماهیچهای به کار برده میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره 03132372301 تماس حاصل فرمایید.
ماساژ درمانی چیست؟
ماساژ درمانی شامل دستکاری بافتهای نرم بدن ازجمله ماهیچهها، بافت همبند،تاندونها، رباطها و مفاصل است. ماساژ درمانی در حقیقت روشی است که در طی آن مشکلات بافتهای نرم که ناشی از استرسهای روزانه و شغلی، فعالیت زیاد عضلات و بسیاری از دردهای مزمن هستند برطرف میشود. ماساژ درمانی زود و به موقع خصوصا بعد از حوادثی که با تروما و آسیب همراه هستند، میتواند تاثیر چشمگیری در کاهش دردهای عضلانی داشته باشد.
ماساژ چگونه تاثیر میگذارد؟
ماساژ موجب تغییرات فیزیولوژیکی در بدن میشود. این تغییرات از 2طریق انجام میشود:
- واکنشهای آرامشبخش: پاسخ غیرمستقیم اما قابل پیشبینی سیستم عصبی به روشها و حرکات لمسی است.
- واکنشهای مکانیکی: تاثیرات فیزیکی است که هنگام فشار دادن بافت نرم در بدن رخ میدهد.
این واکنشها هردو در اصل دارای مزایای فیزیکی و عاطفی زیادی برای بدن هستند.
واکنش مکانیکی چیست؟
دستکاری فیزیکی ماساژ دارای 2 تاثیر عمده در بدن است:
- افزایش گردش خون و لنف
- استراحت و بهحالت طبیعی بازگرداندن بافتهای نرم (ماهیچه، بافت همبند، تاندون، رباط) که موجب تسکین اعصاب و بافتهای همبند میگردد.
مزایای ماساژ درمانی چیست؟
به تیم مراقبتهای سلامتی خود یک متخصص ماساژ مجرب را اضافه کنید تا با کمک آنها بتوانید بسیاری از دردها را تسکین دهید. مواردی که از طریق ماساژ قابل درمان هستند عبارتند از:
- شرایط التهابی مانند آرتریت و التهاب تاندون
- استرس و شرایط مرتبط
- سردرد و میگرن
- مشکلات عضله و بیماریهای مرتبط مانند اسپاسم، کشیدگی و گرفتگی
- کمر درد
- کششهای مکرر
- اختلالات گردش خون و تنفسی
- ناراحتیهای بارداری و کاری
- توانبخشی بعد از جراحی و بعد ازآسیب
- و بسیاری از بیماری و شرایط دیگر
چه انتظاری باید از اولین جلسه ماساژ درمانی داشته باشیم؟
در ابتدا بیمار بنا به درخواست متخصص ماساژ باید فرم سوابق پزشکی را پر کند. سپس درمانگر برای تعیین مناطق درمان، تشخیص بیماریهای خاصی که باید مورد توجه قرار گیرند و همچنین تشخیص اینکه آیا ماساژ برای بیمار مناسب است یا خیر سوالات جامعی را مطرح میکند.
انواع
سبکهای بکار رفته در ماساژ درمانی شامل ضربات طولانی و آهسته یا ضربات کوتاه و کوبشی است. استفاده از روغن و لوسیون در ماساژ اختیاری است. ماساژ هر قسمت از بدن میتواند 5 دقیقه تا 2 ساعت طول بکشد. درمانگر بسته به سن، شرایط، نیازها و اهداف خاص بیمار ممکن است ماساژ را به صورت سفارشی انجام دهد. در این قسمت به معرفی سبکهای پرطرفدار ماساژ درمانی میپردازیم.
ماساژ سوئدی
ماساژ سوئدی یکی از قدیمیترنی روشهای ماساژ درمانی است. ماساژ سوئدی شامل ضربات نرم، طولانی و حرکات لمسی همراه با ضربات متعدد سبک، موزون و کوبشی به بالاترین لایه عضلات میباشد.
این ضربات گاهی با حرکات مفاصل ترکیب میشوند. ماساژ سوئدی با رفع تنش عضلانی میتواند آرامشبخش و انرژیزا باشد. این ماساژ در بسیاری از شرایط خصوصا بعد از آسیبهای وارده به بدن تاثیر شگفتانگیزی دارد.
4 مورد از حرکتهای رایج در ماساژ سوئدی شامل:
- افلوراژ: ضربات آرام و نرم جهت ریلکس کردن بافت نرم
- پتریساژ (مشت و مال): این حرکت بعد از افلوراژ انجام شده و شامل فشردن، مشت و مال و حرکات چرخشی برروی بافتها میباشد.
- اصطکاک: حرکات عمیق و دایرهای که موجب اصطکاک لایههای بافت برروی یکدیگر میگردد. این کار موجب افزایش جریان خون و تخریب بافت اسکار میگردد.
- ضربه: انجام ضربات کوتاه و متناوب با دست، کناره دست و یا انگشتان دست
ماساژ درمانی عصبی-عضلانی
هدف از این ماساژ درمان علل نهفته دردهای مزمن از جمله سیستم عصبی و عضلانی است. در این نوع ماساژ که بیشتر جنبه پزشکی دارد، نقاط ماشه ای (نقاط خاص در ماهیچه اسکلتی یا فاسیای عضلانی)، گردش خون، تراکم عصب، وضعیت ستون فقرات و مشکلات بیومکانیکی ناشی از آسیبهای حرکتی مکرر درمان و بهبود می یابند.
ماساژ بافت عمیق
ماساژ بافت عمیق جهت درمان امراض شدید و نواحی منقبض شده و دردناک بکار میرود. در این روش متخصص ماساژ با کمک ضربات یا حرکات آهسته وعمیق سعی میکند بر عمیقترین لایههای عضلات، تاندونها و سایر بافتهای عمیق زیر پوست فشار وارد کند.
این نوع ماساژ از آنجایی که موجب رفع الگوهای مزمن تنش و بهبود آسیبهای عضلانی از جمله کشیدگی عضلات میگردد، کاملا جنبه درمانی دارد.
ماساژ ورزشی
هدف از این نوع ماساژ کمک به سیستم عضلانی مورد استفاده در یک ورزش خاص است. ماساژ ورزشی با استفاده از تکنیکهای مختلفی که قبل، حین و بعد از حوادث ورزشی انجام میشوند کمک شایانی به ورزشکاران میکند.
این ماساژ تاثیر فراوانی در ارتقاء انعطافپذیری و پیشگیری از صدمات داشته و ممکن است در رفع کشیدگی عضلات و بهبودی بعد از صدمات ورزشی کمک شایانی نماید.
ماساژ صندلی
این ماساژ در حالی انجام میشود که بیمار باید در وضعیت نشسته روی صندلی مخصوص و قابل حمل ماساژ قرار گیرد. ماساژ صندلی شامل ماساژ گردن، شانه، کمر، بازو و دستها است.
ماساژ شیاتسو
ترجمه واژه به واژه شیاتسو در ادبیات ژاپنی به معنای فشار انگشت است. در ماساژ شیاتسو، متخصص ماساژ با کمک انگشتان دست خود نقاط خاص بدن را تحت فشارهای مختلف قرار میدهد. این نقاط به نقاط طب سوزنی معروف هستند و از آنجایی که انرژی حیاتی بدن (چی) در این نقاط در جریان هستند از اهمیت فراوانی برخوردارند. طی این روش تمام انسدادهای موجود در این نقاط برطرف خواهند شد.
ماساژ تایلندی
در طول ماساژ تایلندی، متخصص ماساژ برای حرکت بدن فرد به موقعیتهای مختلف از بدن خود استفاده میکند. تکنیکهای موجود در این ماساژ شامل فشردن عضلات، تحرک بخشیدن به عضلات و طب سوزنی است.
ماساژ سنگ داغ
در این نوع ماساژ، درمانگر سنگهای گرم را روی مناطق خاص یا همان نقاط طب سوزنی قرار میدهد. این سنگها که دراصل نوعی ابزار ماساژ هستند برای مدت کوتاهی روی بدن بیمار قرار میگیرند.
از آنجایی که گرمای سنگها به بافتهای عمیق بدن نفوذ میکند این ماساژ در کنار ماساژهای دیگر میتواند انرژیبخش و آرامشبخش باشد.
رفلکسولوژی یا انعکاسشناسی
ماساژ رفلکسولوژی شامل استفاده از انگشت شصت و دیگر انگشتان دست برای تحریک نقاط خاص پا می باشد. اعتقاد بر این است که این نقاط در پا با نقاط دیگر بدن درارتباط هستند. این ماساژ در حقیقت موجب ارتقاء سلامت و آرامش در بدن میشود.
ماساژ بارداری
در طول بارداری بدن دستخوش تغییرات زیادی میشود. بهدلیل اینکه ماساژ بارداری موجب کاهش فشار، کاهش تورم دست و پا تسکین درد عضلات و مفاصل میگردد تاثیر خوبی در تغییرات ایجاد شده در طول بارداری دارد.
هنگامی که امکان استفاده از دارو و یا گزینههای درمانی دیگر در طول بارداری وجود ندارد ماساژ بارداری میتواند مفید واقع شود. متخصص ماساژ با استفاده از بالشتکهای مخصوص ماساژ کمک میکند تا ماساژ زن باردار در موقعیت مناسب و کاملا بیخطر انجام شود.
پس از ماساژ درمانی
معمولا بعد از ماساژ درمانی بسیاری از افراد از دردهای مزمنی که مدتها گریبانگیر آنها بوده رهایی مییابند. خیلی از افراد برای مدت کوتاهی آرامش داشته و حتی احساس میکنند که میزان انرژی، هوشیاری و فعالیت آنها افزایش یافته است.
احساس بدن درد در روز بعد از ماساژ عمیق کاملا طبیعی است. این شرایط بسیار شبیه به بدن درد ناشی از انجام فعالیت ورزشی در باشگاه است. گاهی اوقات دوش آبگرم و یا خوابیدن در وان حمام به کاهش درد کمک شایانی میکند. بعد از ماساژ برای آبرسانی و سلامت بافتهای بدن بهتر است به نسبت روزهای معمول1 یا 2 لیوان آب بیشتری نوشید.
سوالات رایج
جلسه ماساژ چقدر طول خواهد کشید؟
ماساژ کل بدن تقریبا 1 ساعت طول می کشد. نیم ساعت معمولا صرف ماساژ قسمتهایی چون گردن، شانه، کمر، ران و پاها صرف میشود. بسیاری از افراد اغلب ترجیح میدهند برای رسیدن به آرامش کامل 60 تا 90 دقیقه زیر ماساژ باشند.
چند وقت یکبار باید ماساژ انجام داد؟
این موضوع در افراد کاملا متفاوت میباشد. افرادی که قصد دارند از طریق ماساژ درد و یا بیماری خاص را درمان کنند توصیه میشود ابتدا تعداد جلسات بیشتری را شرکت کنند و سپس طبق برنامه و به آرامی پیش بروند.
آیا ممکن است ماساژ مضر باشد؟
پاسخ این سوال به عمق ضربات و نوع ماساژ بستگی دارد. ماساژهای سبک و آرامشبخش به دلیل این که به عمق عضلات نفوذ نمیکنند اغلب بدون خطر هستند. درد نشان این است که عضله ممکن است درمعرض آسیب یا التهاب باشد در نتیجه باید فشار وارده را کنترل کرد.
از طرفی درد میتواند موجب عصبیشدن و نادیده گرفتن تاثیرات آرامشبخش ماساژ شود. موثرترین و عمیق ترین ماساژها معمولا واکنشهای طبیعی بدن را نادیده نمیگیرند.
چه موقع ماساژ مناسب نیست؟
شرایط بسیاری وجود دارد که یک درمانگر ممکن است مجبور به تغییر یا تنظیم تکنیکهای خود شود (مانند آرتریت یا پوکی استخوان) و یا از ماساژ برخی مناطق بدن صرفنظر کند (جراحات یا سوختگی).
در برخی شرایط (مانند سرطان، بیماری های قلبی یا بارداری) بهتر است قبل از ماساژ با پزشک مشاوره کرد. البته این بدین معنا نیست که درچنین شرایطی نباید ماساژ انجام داد.
