شکستگی مچ دست عبارت است از شکستگی یکی از استخوان‌های نزدیک مفصل مچ دست که اغلب استخوان رادیوس است کودکان، به دلیل ورزش‌های پرخطری که انجام می‌دهند، غالباً دچار پیچ خوردن مچ دست یا شکستگی یکی از استخوان های مچ دست می‌شوند. همچنین، به دلیل پوکی استخوان ناشی از دوره یائسگی، شکستگی‌های مچ دست در میان زنانی که وارد این دوره شده‌اند نیز شایع است.
شکستگی مچ دست چیست؟
شکستگی مچ دست می‌تواند ناشی از یک ضربه باشد، مثل ضربه حاصل از افتادن در حین ورزش یا در حال راه رفتن توی پیاده‌رو. شکستگی‌های ناشی از افتادن اغلب زمانی رخ می‌دهند که افراد هنگام افتادن دستشان را کشیده و صاف می‌کنند تا مانع از برخوردشان با زمین شوند. اگر نیروی وارده به اندازه کافی قوی باشد می‌تواند باعث شکستن یک استخوان در مچ یا ساعد دست شود.
سه نوع شکستگی استخوان وجود دارد:
• نوع 1: شکستگی «بدون جابجایی» که در آن استخوان شکسته شده اما هنوز در وضعیت طبیعی خود قرار دارد.
• نوع 2: در این نوع شکستگی یک طرف استخوان شکسته شده تغییر جهت داده و از وضعیت طبیعی خود خارج می‌شود.
• نوع 3: این جدی‌ترین نوع شکستگی است زیرا در آن استخوان از چند جا می‌شکند.
معمولاً، نوع 1 و 2 شکستگی بدون جراحی قابل درمان هستند، اما شکستگی‌های نوع 3 عموماً به عمل جراحی نیاز دارند.
شکستگی مچ دست چه حسی دارد؟
مچ شکسته معمولاً دردناک، حساس به لمس و متورم بوده و باعث مشکل در حرکت مچ یا انگشتان می‌شود.
تشخیص
عکس رادیولوژی بهترین راه برای تشخیص شکستگی استخوان مچ دست است. اگر فیزیوتراپ احتمال بدهد که مچ دستتان شکسته ترتیبی می‌دهد که از آن عکس گرفته شود و شما را به یک پزشک مناسب ارجاع می‌دهد. فیزیوتراپ سایر مفاصل و عضلات را هم از لحاظ آسیب‌دیدگی چک می‌کند تا مطمئن شود که شکستگی استخوان بر عصب‌ها و رگ‌های خونی مچ، ساعد و دستتان تأثیر نگذاشته است.
در اکثر موارد، افراد دچار شکستگی‌ها به پزشکی مراجعه می‌کنند که تخصصش مدیریت استخوان‌ها و مفاصل است. پزشک، بسته به نوع شکستگی، استفاده گچ، آویز دست یا، در موارد شدید، جراحی را تجویز می‌کند.
یک فیزیوتراپ چه کمکی می‌تواند بکند؟
در زمانی که استخوانتان در حال بهبود است، دستتان در گچ یا یک آویز دست قرار خواهد داشت تا دست ثابت مانده و بهبود بهتر و سریع‌تر صورت بگیرد. فیزیوتراپ، بسته به مقدار فعالیتی که برای نوع شکستگی شما مجاز است، تمریناتی را برایتان تجویز می‌کند تا در زمانی که از گچ یا آویز دست استفاده می‌کنید شانه، آرنج و انگشتان حرکت داشته باشند.
اکثر افراد دچارِ شکستگی مچ، برای آنکه بقیه بدنشان آمادگی‌اش را از دست ندهد، به آرامی و به تدریج تمرین دادن پاها و دست دیگرشان را از سر می‌گیرند. بر همین اساس، فیزیوتراپ به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید با پیروی از یک برنامه تمرینی هماهنگ با شرایطتان، بدون آنکه بهبودی مچ دستتان دچار اختلال شود، قدرت و آمادگی عمومی بدنتان را حفظ کنید و باعث درمان درد مچ دست می شود.
بعد از برداشتن گچ یا آویز دست
معمولاً مچ دست خشک بوده و بازو ضعیف خواهد بود. فیزیوتراپ مچ دست را معاینه کرده و درمان مناسبی را برای بهبود عملکرد آن انتخاب می‌کند.
قدرت و توانایی‌های حرکتی‌تان را افزایش می‌دهد
فیزیوتراپ‌ها، انواع مختلفی از تمرینات ورزشی را برای دوره بهبودی علائم شکستگی مچ دست تجویز می‌کنند. اوایل، فیزیوتراپ می‌تواند با استفاده از تمرینات «دامنه حرکتی غیرفعال» به شما کمک می‌کند که به تدریج و به‌آرامی آرنجتان را حرکت دهید. با قوی‌تر شدن بازویتان، می‌توانید خودتان آن را بدون وزنه تمرین دهید («دامنه حرکتی فعال»). بعد از آنکه استخوان به خوبی بهبود یافت، می‌توانید استفاده از وزنه و باندهای کشی را شروع کنید. فیزیوتراپ، علاوه بر ارائه تمرینات دامنه حرکتی و تقویتی، به شما کمک می‌کند عضلاتتان را طوری آموزش دهید که در صورت نیاز به محافظت از خودتان در برابر افتادن، به‌سرعت واکنش نشان دهند.
خشکی اندام‌هایتان را برطرف می‌کند
او با استفاده از حرکات تخصصی دست که به آن‌ها درمان دستی گفته می‌شود مفاصل و عضلاتتان را قادر می‌سازد آزادانه‌تر و با درد کمتری حرکت کنند.
شما را به فعالیت‌های روزانه‌تان برمی‌گرداند
فیزیوتراپ به شما آموزش می‌دهد که چگونه، حتی زمانی که دستتان در گچ یا آویز دست است، فعالیت‌های روزانه‌تان (مثل لباس پوشیدن، کار با رایانه و نظافت منزل) را خودتان انجام داده و به دیگران نیازی نداشته باشید. هنگامی که توانستید دستتان را آزادانه و بدون درد حرکت دهید، او فعالیت‌های دیگری که قبل از آسیب‌دیدگی انجام می‌دادید، مثل استفاده از دستتان برای لباس پوشیدن، رسیدگی به ظاهرتان و نظافت منزل، را اضافه می‌کند. این برنامه برمبنای معاینه فیزیوتراپ از مچ دستتان، اهدافتان، سطح فعالیت فیزیکی و سطح سلامت عمومی‌تان طراحی می‌شود.
شما را برای فعالیت‌های طاقت‌فرسا آماده می‌کند
بسته به نیازهای شغلتان و نوع ورزش‌هایی که انجام می‌دهید، به برنامه‌های فیزیوتراپی اضافه‌ای نیاز خواهید داشت که متناسب با این نیازها طراحی شده باشند. فیزیوتراپ می‌توان یک برنامه تخصصی برای شما تهیه کند.
دردتان را کم می‌کند
او برای کنترل درد و تورم دستتان، از یکی از درمان‌های تسکینی گرم یا سرد یا تحریک الکتریکی استفاده می‌کند.
فیزیوتراپ، برای جلوگیری از ناتوانی دراز مدت شما کارهای زیادی انجام می‌دهد، از جمله:
• برگرداندن دست به سطح خوبی از آمادگی
• بازیابی کامل حرکت و قدرت مچ دست به شکلی بی‌خطر، در خلال دوره بهبود
• ارزیابی شکستگی برای اطمینان از اینکه می‌توانید بدون هیچ خطری به فعالیت‌های کاری و خانگی قبلی‌تان برگردید.
• هدایت شما برای یک بازگشت بی‌خطر به ورزش و سایر فعالیت‌های قبلی (بازگشت زودهنگام به فعالیت‌ها بعد از یک شکستگی ریسک یک شکستگی دیگر را بالا می‌برد)
• توصیه به استفاده از تجهیزات حفاظتی، مثل محافظ مچ دست، برای استفاده در حین ورزش
تمرینات ورزشی
کشش به حالت دعا
بایستید، کف دست‌هایتان را به هم بچسبانید و آرنج‌هایتان را کاملاً از یکدیگر باز کنید. به آرامی مچ دستتان را پایین بیاورید تا اینکه کشش را احساس کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید و به آرامی وضعیت اولیه برگردید.
خم و راست کردن مچ دست
در حالی که ساعدتان را روی میز گذاشته‌اید و مچ دستتان از لبه آن آویزان است، مچ دست را آن‌قدر روبه پایین خم کرده تا کشش را حس کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید و به آرامی به وضعیت اولیه برگردید. مچ را آن‌قدر به طرف بالا خم کنید تا کشش را حس کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید و به آرامی به وضعیت اولیه برگردید.
خم کردن مچ به طرفین
در حالی که ساعدتان را روی میز گذاشته‌اید و مچ دستتان از لبه آن آویزان است، مچ دست را به‌آرامی به یک سمت خم کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید و به آرامی به وضعیت اولیه برگردید. مچ را به سمت دیگر خم کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید و به آرامی به وضعیت اولیه برگردید.
باز و بسته کردن انگشتان
انگشتان دست را تا حد ممکن باز و کشیده کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید. تا حد ممکن محکم مشت کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید.
کشش فلکسور مچ
در حالی که بازو و ساعدتان روی میز قرار گرفته، مچ دستتان از لبه میز آویزان است و آرنجتان هم صاف است، به آرامی مچ دست آسیب‌دیده را بگیرید و آن‌قدر به سمت بالا خم کنید که کشش را حس کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید و به وضعیت اولیه برگردید.
کشش اکستانسور مچ
در حالی که بازو و ساعدتان روی میز قرار گرفته، مچ دستتان از لبه میز آویزان است و آرنجتان هم صاف است، به آرامی مچ دست آسیب‌دیده را بگیرید و آن‌قدر به سمت پایین خم کنید که کشش را حس کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید و به وضعیت اولیه برگردید.
چرخاندن ساعد رو به بالا و پایین
دستتان را کنار بدنتان نگه‌داشته و کف دستتان را به حالت کشیده و روبه پایین نگه‌دارید، کف دستتان را روبه بالا بچرخانید تا جایی که کشش را حس کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید و به آرامی کف دست را روبه پایین بچرخانید تا جایی که کشش را حس کنید. 5 ثانیه نگه‌دارید و به وضعیت اولیه برگردید.
