صدا دادن مچ پا و دیگر مفاصل طبیعی است. اما اگر این صدا همیشگی و همراه با درد و ناراحتی باشد، نشانه ی وجود مشکلی است. مچ پا نیز از این قاعده مستثنی نیست. ممکن است به دلایل مختلفی مانند شکستگی، مچ پا آسیب ببیند و صدای تق تق بدهد. بنابراین مراجعه به پزشک و درمان را باید در اولویت قرار داد.
علت صدا دادن مچ پا
دو تاندون مهم در خارج ( بخش جانبی) از ساق پا وجود داردکه پرونئوس لونگوس و برویس نام دارند. آنها از طریق یک غلاف در جایگاهشان نگهداری می شوند. اگر این غلاف آسیب ببیند، تاندون می تواند از محل خود خارج شود و سپس به نقطه استراحت خود برگردد و باعث صدا دادن مفصل مچ پا شود . صدا دادن مفصل پا می تواند به علت های مختلفی ایجاد می شود. این علت می تواند آسیب دیدن یا زخمی شدن بافت نرم (به احتمال زیاد تاندون، رباط یا عضله) باشد و در برخی موارد بزرگ شدن فضای اطراف تاندون ها میتواند صدا ایجاد کند . در این حالت تاندون با استخوان مالش پیدا میکند و باعث تولید صدا می شود. همچنین تولید صدا میتواند به علت پاره شدن تاندون یا کنده شدن کلی تاندون از استخوان ایجاد شود . غضروف مفصلی مانند لنت های ترمز در خودرو عمل می کند ، به جز آن که در این جا برای استخوان عمل میکنند . این غضروف ها استخوان ها را از مالش بر روی یکدیگر محافظت میکنند ، و در طول زمان می تواند فرسوده شوند و یا حتی آسیب ببینند . اگر غضروف مفصلی بر روی استخوان از بین برود و یا رها شود و بین دو استخوان گیرکند ، می تواند در هنگام خم کردن زانو و مفاصل صدای تق تق (خرت خرت، تیک تیک، تلق و تولوق) شنیده شود. صدا دادن مفصل مچ پا ممکن است درمواردی از علایم و نشانه های شرایط و بیماری های مچ پا باشد که نیاز به رسیدگی های ویژه ای دارند از جمله:
- سندرم گیرافتادگی مچ پا
- رگ به رگ شدن مچ پا
- سندروم های اسیب مچ پا
- آرتروز مچ پا
- مشکلات تاندون پرونئال
- در رفتگی تاندون پرونئال
- درد استخوان تیبیا
به طور کلی، صدا دادن مفاصل یک امرطبیعی نیست و در صورت وجود آن توصیه میشود به یک پزشک یا ارتوپد مراجعه کنید که می تواند به شما کمک کند مشکل خود را کشف کنید و در صورت لزوم آن را درمان کنید . مهم ترین و شایع ترین دلایل صدا دادن مچ پا، آرتروز مچ پا و آسیب های مچ پا هستند. کریپتوس به عنوان احساس مخرب، و یا خرد شدن در یک مفصل تعریف می شود در برخی موارد علت صدا دان مفاصل را تجمع حباب های گاز در مفاصل میدانند ، اما وجود این صداهای ناخوشایند به علت تجمع حباب گاز نیست.
انواع کریپتوس
کریپتوس نشانه ای از آرتریت و یا صدمات مفصل قبلی است. استخوان، مفاصل و بورسیت فقط تعداد کمی از بسیاری از انواع کریپتوس را شامل میشوند. کریپتوس استخوان هنگامی شنیده می شود که دو قطعه شکسته در برابر یکدیگر جابجا شوند. کریپتوس مفاصل زمانیکه احساس خرد شدن در مفاصل ایجاد میشود شنیده میشود. بورسیت التهاب کیسه های مفصلی (کیسه های کوچک از مایع سینوویال در بدن) می باشد. اگر مایع بورسا کم شود، در قطعات فیبری بورسا ها ، کریپتوس شنیده یا احساس می شود.
کریپتوس مرتبط به آرتروز چگونه است؟
کریپتوس اغلب در روماتوئید و آرتریت رخ می دهد. آرتریت روماتوئید ،آرتریت مزمنی است که در مفاصل در هر دو طرف از بدن رخ می دهد است. استئو آرتریت با شکسته شدن غضروف بین مفاصل همراه است. این نوع از ورم مفاصل می تواند در بسیاری از مفاصل در بدن رخ دهد، به طور معمول در کسانی که وزن زیادی دارن دیده میشود. تورم مفصل و تجزیه غضروف هر دو به ایجاد صدا در ارتباط با کریپتوس کمک می کند.
چه بخش هایی از بدن را تحت تاثیر قرار میدهد ؟
تحمل وزن بدن بیشتربر روی مفصل ران، زانو، مچ پا، مچ دست و یا متمرکز است. این مناطق شایع ترین جایی هستند که کریپتوس می توان اتفاق بیفتد گاهی اوقات کریپتوس می تواند در ستون فقرات و یا شانه رخ دهد. مفاصل تحمل کننده وزن اهداف معمولی برای روماتوئید و آرتریت نیز می باشد. کریپتوس نیز می تواند در ریه یافت شود، اگر تجمع مایع به اندازه کافی بالا در ریه ها بالا باشد .
آیا کریپتوس دردناک است؟
کریپتوس معمولا دردناک نیست، و معمولا بی ضرر است. با این حال، اگر درد وجود دارد، باید برای جلوگیری از آسیب بیشتر به دکتر مراجعه کنید. کریپتوس با درد می تواند نشانه ای باشد از اینکه غضروف بین مفاصل درحال خشن شدن است . اگر یک استخوان شکسته شده باشد و لبه های ناهموار در برابر یکدیگر در تماس باشند درد نیز می تواند رخ دهد.
درمان های رایج
از آنجا که کریپتوس نشانه ای از یک بیماری یا مشکل است، تا علت اساسی مشکل تعیین نشود نمی تواند درمان شود. گزینه های درمان عمدتا طبیعی هستند، به همراه نسخه هایی برای کمک به تسکین درد. از دست دادن وزن و ورزش مداوم می تواند فشار بر مفاصل تحمل کننده وزن را کاهش دهد. ورزش بیش از حد انجام ندهید، زیرا این کار همچنین می توانید منجر به ایجاد کریپتوس شود. یک درمان دیگر استفاده از فعالیت های کم اثر مانند شنا است. داروهای ضد التهاب در مفاصل ملتهب می تواند التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید را تسکین دهد. اگر شما سابقه آرتریت در خانواده دارید، کریپتوس می تواند یک علامت باشد . بنابراین چک کردن این مشکل با یک متخصص پزشکی مطمئن ترین گزینه است. وقتی درد همراه کریپتوس وجود داشته باشد ، حاکی از وجود یک بیماری زمینه ای است. ورزش منظم، بدون زیاده روی ، بهترین گزینه برای پیشگیری این علائم است.
درمان صدا دادن مچ پا
مهم ترین دلیل صدا دادن مچ پا آرتروز مچ پا است از این رو روش های درمانی این بیماری در ادامه بررسی شده است: بسته به نوع، محل، و شدت ورم مفاصل، انواع بسیاری از درمان وجود دارد.
درمان غیر جراحی
گزینه های درمان غیر جراحی عبارتند از:
- داروهای ضد التهاب برای کاهش تورم و درد
- درج کفش (ارتز)، مانند پد یا حمایت قوس
- ارتز مچ پا (AFO)
- بریس یا عصا
- فیزیوتراپی و ورزش
- مکمل های کنترل وزن و یا تغذیه
- داروها، مانند تزریق های داروهای استروئیدی به مفاصل
درمان جراحی
اگر ورم مفاصل به درمان غیر جراحی پاسخ نمی دهند، ممکن است درمان جراحی در نظر گرفته شود. انتخاب عمل جراحی بسته به نوع ورم مفاصل، تاثیر این بیماری در مفاصل و محل آرتریت است . گاهی اوقات بیش از یک نوع عمل جراحی مورد نیاز خواهد بود.
جراحی آرتریت پا و مچ پا شامل دبریدمان آرتروسکوپی، آرترودز (اتصال مفاصل به یکدیگر )، و ارتروپلاستی (جایگزینی مفصل).
دبریدمان آرتروسکوپی
عمل جراحی آرتروسکوپی ممکن است در مراحل اولیه آرتروز مفید است. ابزار آرتروسکوپی انعطاف پذیر و به اندازه یک مداد است از طریق یک سری از برش های کوچک از طریق پوست وارد مفاصل می شود. آرتروسکوپ با یک دوربین کوچک و سیستم روشنایی، و همچنین ابزار های مختلف نصب شده است. دوربین تصاویری از مفاصل را در یک نمایشگر تلویزیونی ارائه میکند و جراح را قادر می سازد به طور مستقیم در داخل مفصل وارد شود و مناطق اسیب دیده را شناسایی کند. در پایان از ابزار های کوچک ، مانند پروب، فورسپس، چاقو، و شفرس، برای تمیز کردن مفاصل از بافت های خارجی، بافت ملتهب ، و زائده استخوانی استفاده می شود.
آرترودز یا اتصال مفاصل به یکدیگر
در آرترودز، استخوان مفصل به طور کامل به همدیگر وصل میشود ، و یک استخوان واحد ایجاد میشود. جراح از پین، پیچ یا میله برای نگه داشتن استخوان در موقعیت مناسب استفاده میکند . اگر مفاصل را ترکیب نکنیم ممکن است در استخوان ها شکستگی ایجاد شود. اگر آسیب شکستگی استخوان وجود داشته باشد گاهی اوقات پیوند استخوان لازم است.جراح ممکن است از یک قطعه استخوان (یک قطعه از استخوان، گرفته شده از یکی از استخوان های پایین پا و یا بال لگن) به جای استخوان از دست رفته استفاده کند. این عمل جراحی به طور معمول کاملا موفق است .درصد بسیار کمی از بیماران مبتلا، مشکلات بهبود زخم را داشتند. این مشکلات را می توان با بریس یا جراحی های اضافی برطرف کرد. بزرگترین مشکل طولانی مدت در رابطه با این روش، توسعه آرتریت از مفاصل مجاور است. این اتفاق به دلیل افزایش تنش اعمال شده به مفاصل مجاور ایجاد شود.
آرتروپلاستی یا تعویض مفصل مچ پا
در آرتروپلاستی مفصل آسیب دیده مچ پا با ایمپلنت های مصنوعی (پروتز) جایگزین میشود. اگر چه این عمل به اندازه جایگزینی مفاصل ران ومفصل زانو رایج نیست، با این حال پیشرفت در طراحی ایمپلنت ساخته شده ،جایگزین مچ پا را یک گزینه عملی برای بسیاری از مردم قرار داده است . تعویض مچ پا علاوه بر کاهش درد ناشی از ورم مفاصل، تحرک و جنبش بهتر ی در مقایسه با روش اتصال ارائه میکند. در این روش استرس کمتر به مفاصل مجاور منتقل می شود در نتیجه استرس کمتر باعث کاهش وقوع آرتریت مفصل مجاور میشود . جایگزینی مچ پا اغلب برای بیمارانی توصیه می شود که :
- آرتریت پیشرفته مچ پا وجود داشته باشد
- سطوح مفصل مچ پا تخریب شده باشد
- شرایط مچ پا در فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کرده باشد
همانطور که در هر عمل جراحی جایگزینی مفصل دیده میشود، ایمپلنت مچ پا ممکن است در طول سال ها شل و یا شکسته شود. اگر ایمپلنت شدیدا شکسته باشد، ممکن است عمل جراحی مجدد لازم باشد. بسته به شدت آسیب پزشک می تواند یکی از درمان های غیرجراحی و یا جراحی را برایتان انتخاب کند. درمان های غیر جراحی که بیشتر برای تسکین درد و حمایت از مفصل مچ پا هستند، برای آسیب های جزئی تر و درمان های جراحی شامل آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و آرترودز هستند، برای آسیب های حادتر به کار می روند.
