بعد از آنکه تمام طول روز، پشت کامپیوتر نشستهاید، احساس میکنید گردنتان سفت و خشک شده است. هنگامی که سر خود را میچرخانید، یک صدای “تق” در گردن خود میشنوید، که ناگهان باعث میشود احساس بهتری داشته باشید.
آیا این صدا فقط برای گردن شما رخ میدهد؟
تنها شما نیستید که قولنج کمر یا گردن خود را میشکنید. مطالعات نشان میدهد که بسیاری از افراد مرتباً قولنج انگشتان، گردن و حتی انگشتان پای خود را میشکنند.
شکستن قولنج کمر آیا خطرناک است؟
قولنج شکستن کمر و گردن خود، کاری مخاطره آمیز است. شاید با خود بگویید، اگر شکستن قولنج گردن و یا کمر به شما احساس بهتری میدهد، چگونه ممکن است آنقدر مضر باشد؟ اجازه دهید به فهرستی از قسمتهای بدن که در ناحیه گردن قرار دارند، نگاهی بیندازیم:
- رگهای خونی
- نخاع
- استخوانها
- مفاصل
- عضلات
- عروق
- اعصاب
- رباطها
به دلیل وجود تمام این بخشهای کوچک اما حیاتی در ناحیه گردن، اعمال فشار برای جابجا کردن گردن خود خارج از مرزهای طبیعی آن، میتواند صدمات زیادی وارد سازد.
آیا شما دچار بیرون زدگی دیسک هستید؟ آیا ساختار گردن شما دارای هر گونه ناهنجاری است؟ شما بدون یک آزمایش صحیح، هیچ راهی برای آگاهی از این موضوع ندارید. برخی از این عوامل خطر، وابسته به نیروهای چرخش و پیچش در گردن است.
چه چیزی باعث صدای شکستن و یا “ترق تروق” در گردن و کمر میشود؟
مفاصل بدن حاوی گازهای اکسیژن، نیتروژن و دی اکسید کربن و همچنین مایعی است که قسمت اتصال دو استخوان را لیز و روان میسازد. هنگامی که این مایع تحت فشار قرار میگیرد، (مثلا” زمانی که شما یک مفصل را تحت فشار قرار میدهید)، حبابهای کوچک گاز در مفصل منتشر میشوند و به این ترتیب، صدای ترق تروق ایجاد میشود. این حالت، شبیه به باز کردن در یک قوطی نوشابه است؛ هنگامیکه شما آن را باز میکنید، فشار درون قوطی آزاد میشود و حبابهای گاز با فشار به سمت بالا میجهد و صدای “تق” ایجاد میشود. هنگامی که حبابهای گاز منتشر میشوند، مایع درون مفصل، سطح مفصل را لیز و لغزنده کرده و حرکت مفصل و عملکرد عصبی آن را باز میگرداند؛ اما مهمتر از همه اینکه، شما احساس آسودگی میکنید.
اگر شکستن قولنج به شما احساس بهتری میدهد، پس اشکال آن چیست؟
هر بار که شما برای شکستن قولنج، مفاصل خود را با دست فشار میدهید، رباطها مانند یک نوار لاستیکی، کشیده میشود.
اگر یک نوار لاستیکی بیش از حد دچار کشش شود، شکل خود را از دست میدهد، ممکن است سست شده و حتی پاره شود. رباطها نیز مانند این نوار لاستیکی عمل میکنند.
هنگامی که شما با شکستن قولنج گردن و کمر خود، به طور مداوم رباطها را دچار کشیدگی میکنید، آنها دیگر نمیتوانند ساختار و ثبات مورد نیاز مفاصل گردن و کمر را برای حفظ راستای صحیح قامت شما فراهم کنند. این میتواند منجر به لیست کاملی از مشکلات و عوارض از جمله فشردگی ریشههای عصب، انحراف مهرهها، احساس خشکی و درد در ناحیه گردن و کمر شود. علاوه بر این، هنگام شکستن قولنج گردن یا کمر، مفاصلی که شما میفشارید، در واقع توسط رباطهایی که قبلاً در اثر کشش بیش از حد، نازک شدهاند، پشتیبانی میشوند؛ نه توسط بخشهای ستون فقرات که قفل شده و باعث درد یا سفتی در ناحیه کمر و گردن میشوند. بنابراین، شما با شکستن قولنج، این مشکل را واقعاً رفع نمیکنید، بلکه شما فقط مسبب آزاد شدن گازها، کشش رباطها و لیزشدن مفاصلی میشوید که بیش از حد کشیده شدهاند.
پس چه باید کرد؟
مراقبتهای ارتوپدی برای گردن درد
یک متخصص ارتوپد مجرب با صرف زمان لازم، از طریق معاینه و اشعه ایکس، مناطقی از ستون فقرات شما که قفل شده (هایپوموبیلیتی یا کاهش دامنه حرکتی فعال ستون فقرات) و قسمتهای بیش از حد کشیده شده (هیپرموبیلیتی یا تحرک زیاد) را مشخص میکند.
پس از مراقبتهای ارتوپدی محافظه کارانه برای درد گردن، دکتر ارتوپد در یک گزارش، نتایج حاصل از معاینه را توضیح میدهد و یک برنامه درمانی مدون را برای بازگرداندن دامنه حرکت طبیعی به مفاصل شما تهیه میکند.
نکته مهم: ستون فقراتی که عملکرد آن طبیعی است، بدون وابستگی به درمانهای دستی دائمی، از قابلیت درمان و حفظ عملکرد صحیح برخوردار است.
ممکن است شکستن قولنج خود به طور موقت احساس خوبی به شما بدهد، اما اگر ممکن است باعث عوارض ساختاری بلند مدت کمر و گردن شما شود، ارزش این ریسک را ندارد.
شکستن قولنج کمر به طور عمدی
به احتمال زیاد شکستن قولنج کمر به صورت اتفاقی به کمر شما صدمه نمیزند. برای مثال، اگر هنگام خم شدن برای برداشتن چیزها از روی زمین، قولنج کمرتان شکسته شود، لزومی ندارد که از آن احساس خطر کنید. اما باید مراقب صداهای کمر خود باشید. زیرا شکستن قولنج کمر به طور مرتب، میتواند به این معنی باشد که بخشی از ستون فقرات کمر شما خارج از محور قرار دارد. اگر هر زمانی که شما سر خود را میچرخانید و یا کمر خود را خم میکنید، قولنج شما شکسته میشود، یک فیزیوتراپ و یا ارتوپد مجرب میتواند با تعیین دقیق مشکل ستون فقرات و درمان قولنج ، یا با تنظیمات دقیق و یا تمرینات تقویت کننده، به شما کمک کند. ترک عادت شکستن قولنج خود، کاری دشوار است. برخی از افراد از این کار احساس آرامش بسیار زیادی میکنند، به گمان این افراد، این آرامش ارزش خطر احتمالی آن را دارد. اما باید بدانید که تکرار شکستن قولنج، شما را در معرض خطر فشار و کشش بافت نرم (رباطها ) قرار میدهد. صرفاً اینکه چنین چیزی هنوز برای شما رخ نداده، به این معنا نیست که این کار بی خطر است. سعی کنید یک روز را بدون شکستن قوانج کمر یا گردن خود سپری کنید. ممکن است ماهیچههای شما برای مدتی دچار کشیدگی شوند، اما در نهایت، بافت نرم (رباطها) از مهرهها در مکانی که کمترین مقاومت وجود دارد، پشتیبانی میکند. این مکان شاید یکی از بهترین نقاط برای مهره نباشد و فقط یک متخصص حرفهای میتواند تشخیص دهد که کدام مهرهها نیاز به تنظیم دارند.