مچ پا از دو مفصل تشکیل شده است.مفصل مچ پا بایدمقاوم باشد واستقامت آن افزایش یابد چون مفصلی است که باید وزن کل بدن را نگهداری کند. مچ پا یکی از پیچیده ترین مفاصل دربدن می باشد.
مفصل مچ پا برای تحمل وزن بدن ،حرکت ،انطباق پذیری واستحکام ساخته شده است .پا ها و مچ پا مفصلی هستند که میتواند به شما کمک کند راه بروید ،بایستید ،بدوید وبپرید وباعث ایجاد ارتباط شما با زمین میباشد.
مفصل مچ پا باید قادر باشد درمقابل فشارهای ناشی ازوزن بدن ایستادگی کندوباآن سازگار باشد به سرعت به فضای پیاده روی وتغییرات محیط واکنش نشان دهد.
تاندون ها بافت های ارتباط دهنده ای هستند که ماهیچه ها را به استخوان متصل کرد. آنها قوی هستند ساختار این تارها به گونه ای است که فشار وارد شده برمفصل را به استخوان انتقال می دهند و باعث حرکت مفصل می شوند .زمانیکه تاندون ها آسیب پذیر یا ملتهب می شوند باعث ایجاد درد میشود که به این دردها تاندونیتس می گویند. تاندون های مچ پا ناحیه ای است که فشار زیادی برروی آن میباشد و فشار زیاد برروی مچ پا باعث کشیدگی تاندون ها میشود.
پارگی تاندون
پارگی تاندون پا باعث ایجاد درد وناتوانی پاها وایجاد آسیب به مفاصل مچ پا میشود.تاندون های مچ پا شامل پرونیلزperoneals ،پرونیس بریویسperoneus brevis ،پرونیس لانگز peroneus longus میباشدو تیبالیسtibialis پیشین ،تیبالیسtibialis پسین وتاندون آچیلیس Achilles میباشد.
تاندون آچیلس Achilles
تاندون آچیلیس یکی از بزرگترین تاندون ها دربدن میباشد.این تاندون زمانی شکل میگیرد که ماهیچه گاسترونمیوس gastrocnemius وماهیچه سولیوس soleusپشت ساق پا به هم متصل می شود. این تاندون از ماهیچه پشت ساق پا تا پاشنه پا کشیده شده است .تاندون های آچیلیس نقش به سزایی را در راه رفتن ،دویدن و پریدن ایفا میکنند. بدلیل اینکه تاندون های آچیلیس برای فعالیت هایی استفاده می شود فشارهایی که روی تاندون میباشد را تحمل میکند یکی از تاندون های است که دچارکشیدگی میشود.درد ناشی از کشیدگی تاندون مچ پا معمولا بروی ناحیه پشت ساق پا ونزدیکی ساق پا میباشد.
تاندون تیبالیس پسین
تاندون تیبالیس پسینposterior tibialis در قسمت داخلی مچ پا قرار گرفته است.آین تاندون به ماهیچه تیبیال پسین ناحیه پشت قلم پا متصل شده است.مشکلی که برای این تاندون ها اتفاق می افتد برآمدگی زیرین قسمت داخلی مچ پا میباشد که به علت کمبود موادخونی رخ میدهد.این مشکل آسیب های استفاده بیش ازحد از مچ پا را آسان تر میکند وباعث کشیدگی تاندون ها میشود.دردحاصل از این نوع آسیب معمولا در داخل مچ پا وپا اتفاق می افتد.
تاندون پرونیلperoneal
دو نوع تاندون پرونیل وجود دارد.شامل پرونیوس لانگ peroneus longus و پرونیوس بریویس میباشد .این تاندون ها در ناحیه بیرونی مچ پا قرارگرفته است وعامل پیاده روی وایستادن است .درد این ناحیه معمولا در نواحی کناری وپسین مچ پا میباشد.
تاندون تیبالیس پیشین tibialis anterior
این تاندون ماهیچه ای است که درجلوی استخوان قلم پا قرار دارد.این تاندون به پا متصل شده است .این تاندون در مقابل دورسی فیلکسشن dorsiflextion پا و مچ پا مسئول میباشد.ماهیچه تیبالیس پیشین ،نقش عمده ای را درکاهش سرعت پاها ،هنگام پیاده روی و دویدن ایفا میکند.فشارهای حرکتی ناشی ازدویدن ،پیاده روی ،لگدزدن ، مچ پا زدن میتواند باعث کشیدگی این تاندون شود.درد این تاندون معمولا درقسمت جلوی مچ پا وپا میباشد.
علت و دلایل
علت رایج پارگی تاندون مچ پا شامل موارد زیر میباشد
یکی ازدلایل تاندونیست شدن آسیبی که به تاندون ها براثر استفاده بیش ازحد از آن ها می رسد
هرگونه آسیب به مچ پا ویا به طور مستقیم به مچ پا می تواند باعث پارگی تاندون مچ پا شود
افتادن برروی مچ پا به طوریکه مستقیم مچ پا با زمین تماس پیداکند
ضعف درماهیچه های متصل به تاندون که باعث فشار برروی تاندون وکشیده شدن آن میشود
استروئید می تواند باعث ضعف تاندون شود
بیماری های سیستمی دیگر دربدن میتواند باعث ضعف تاندون هاشود
یک توقف وکاهش حرکت ناگهانی باعث آسیب جدی به مچ پا میشود
تزریق استروئید و یا مصرف آن به عنوان عاملی برای ضعف تاندون ومساعد کردن آن برای کشیدگی شناخته شده است
علائم
پارگی تاندون مچ پا و درد و تورم و احساس بیرون زدگی مچ پا بعد از افتادن روی زمین ولنگ لنگ رفتن
بیمار ممکن است سابقه درد مچ پا و تاندویست داشته باشد و یا در فعالیت ورزشی بسیار فعال باشد
تورم ،ضعف،کندشدن حرکت مچ پا
جراحت و فرورفتگی د ربالای تاندون آسیب دیده محلی که تاندون دچار آسیب دیدگی شده است
حرکت و پیاده روی سخت می باشد
فردی که دچار پارگی تاندون مچ پا شده باشد به سختی می تواند مچ پا خود را به طورکامل حرکت دهد
تصویربرداری بوسیله ام آر آی میتواند کشیدگی تاندون ها را به طو رواضح نشان دهد
درد فوری بعد از پارگی تاندون مچ پا
درمان
تشخیص اولیه و درمان کشیدگی تاندون مچ پا بسیار مهم می باشد.اگر تشخیص و درمان این بیماری به تعویق افتد و بافت ها زمان طولانی تری بهبود یابند باعث هراس وکاهش جریان خون بدن می شود.
عمل جراحی و فیزیوتراپی میتواند به درمان پارگ تاندون مچ پا کمک کند.درکشیدگی قسمتی از تاندون درمان های اولیه نتیجه بخش است و احتیاجی به عمل جراحی نمیباشد.
درمان پارگی قسمتی از تاندون مچ پا
بی حرکت بودن مچ پا و استراحت حدود 3 تا 6 هفته باعث ترمیم تاندون میشود.شخص مبتلا به پارگی تاندون مچ پا باید کاملا بی حرکت باشد و مچ پای خود را با آتل ببندد و برای راه رفتن از چوبدستی وعصا استفاده کند که مچ پا فشار وزن بدن را متحمل نشود.
درمان پارگی کامل تاندون مچ پا
توصیه برای عمل جراحی فوری نشان دهنده پارگی کامل تاندون مچ پا می باشد.تاخیر در عمل جراحی پارگی تاندون مچ پا باعث کوتاه شدن تاندون ها ،تغییر درساختار تاندون وکاهش جریان خون میتواند باعث دستیابی ما به یک نتیجه ضعیف شود.
بعداز انجام عمل جراحی شما باید مچ پای خود را بی حرکت نگه دارید و هنگام راه رفتن ازعصا استفاده کنید ومحدودشدن فعالیت شما برای اینکه بدنتان فشار روی مچ پا ایجاد نکند ومحافظت از مچ پا
بعداز 2 تا4 هفته مچ پا می تواند وزن بدن را تحمل کند وتمرینات فیزیوتراپی آغاز می شود
جراح توصیه میکند که پزشک فیزیوتراپ به شما برنامه زمان بندی شده منظمی ارائه دهد
فیزیوتراپی
بعد ازیک مدت بی حرکت بودن بیمار،پزشک فیزیوتراپی به بیمار توصیه میکندکه تمرینات فیزیوتراپی را شروع کند .این تمرینات به صورت تدریجی باعث تحرک بدن شما میشودکه شامل افزایش تحمل وزن بدن ،برگشت به حالت اولیه حرکت مچ پا وافزایش استقامت مچ پا میباشد.این نکته بسیار مهم است که پزشک فیزیوتراپ تمرینات شما را درمراحل اولیه تادوره بهبود ی براساس بهبودیافتن شما تغییر دهد و برنامه منظم تمرینات حرکتی برای درمان پارگی تاندون مچ پا به شما ارائه دهد.عملکرد بیمار مانند قبل از پارگی تاندون به حالت اولیه بازمی گردد واستقامت بدن او به صورت طبیعی میشود.
تمرینات فیزیوتراپی پارگی تاندون مچ پا باید درابتدا کمی سبک تر باشد تا از مچ پای جراحی شده محافظت شود ودچار آسیب دیدگی نشود.
برای درمان پارگی تاندون مچ پا بیمار باید استراحت کند ،ازتاندون ها ی خو د محافظت کند تابتواند باعث کاهش التهابات و افزایش جریان خون شود.براساس برنامه زمان بندی منظم که جراح مهیا کرده است بعدازعمل جراحی بیمار میتواندفشار وزن بدن را متحمل شود و مچ پای خود رابکشد واستقامت مچ پا ها هم بازمیگردد.
جراحی
جراحی معمولا برای پارگی تاندون مچ پا توصیه میشود.اگر درد مچ پا ی شما بعد از گذشت 4 تا6 هفته و با درمان های دیگری بهبود نیافت شما نیاز به انجام عمل جراحی دارید.براساس نوع تاندونیست بیمار ،جراحی تاندون معمولا یک جراحی باز میباشد اما بیمار بعداز عمل جراحی پارگی تاندون مچ پا می تواند بیمارستان راترک کند وبه خانه بازگردد.
پیش بینی های پس از درمان
اگر درمان بیمار در همان مرحله اولیه انجام شود پارگی تاندون مچ پا خیلی زود بهبود پیدا می کند .و تاخیر در درمان بیمار باعث تغییر شکل بافت ها و بازگشت به حالت اولیه می شود.علاوه براین موارددیگر می تواند براحیاء بیمار تاثیرگذار باشد
سن:افراد درسنین بالاتر به دلیل ضعیف تربودن دوره ترمیم مفصلشان طولانی تراز افراد جوان میباشد
قدرت بدنی: افرادی که دارای قدرت بدنی بالاتری نسبت به افراد دیگر می باشند سریعتر بهبود پیدا میکنند
بافت های بدن: کیفیت بافت ها تاثیری به سزایی در بهبودی بیمار بعد ازجراحی پارگی تاندون مچ پا دارد .کاهش جریان خون وجراحت بافت ها می تواند در بهبود بیمار تاثیرگذار باشد.
دوره بهبودی بیمار معمولابین 8 تا 12 هفته اتفاق می افتد اما بیمار برای انجام فعالیت ها ی سنگین وتحمل فشار ها ،تا یک سال محدودیت دارد.
