درمان مورتون نوروما یا سوزش و گزگز بین انگشتان پا با روش‌های غیرجراحی

مورتون نوروما التهاب (تورم)، ضخیم شدن یا بزرگ شدن عصب بین استخوان‌ها و انگشتان پا (استخوان‌های متاتارسال) است. به این بیماری همچنین نورومای اینترمتاتارسال نیز گفته می‌شود. معمولاً استخوان‌های انگشتان سوم و چهارم پا ضخیم می‌شوند اما اغلب ممکن است این اتفاق بین انگشتان دوم و سوم پا نیز می‌افتد. این عارضه زمانی ایجاد می‌شود که عصب فشرده شده یا تحریک می‌شود و احتمالاً به این دلیل است که استخوان‌های متاتارسال عصب را فاصله باریک بین انگشت‌ها تحت فشار قرار می‌دهند. در صورتی که این بیماری تحت درمان قرار نگیرد، نورومای اینتردیجیتال کف پا باعث درد شدید و سوزشی شده که غالباً با گذشت زمان تشدید می‌شود. درد زمانی که شخص راه می‌رود یا روی کف پا می‌ایستد یا کفش پاشنه بلند می‌پوشد تشدید می‌شود. درد ممکن است به نزدیکی انگشتان پا گسترش یابد.

علت ابتلا به مورتون نوروما چیست؟

---

علت اصلی ابتلا به نورون مورتون تاکنون شناخته نشده است اما به نظر می‌رسد انتخاب کفش می‌تواند یک عامل مؤثر باشد. پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند (کفش‌هایی که پاشنه بلندتر از 5 سانتی‌متر دارند) می‌تواند فشار مضاعفی بر کف پا وارد کند. پوشیدن کفش تنگ یا نوک تیز ممکن است انگشتان پا را به هم بفشارد یا حرکات آنها را محدود کند. به همین دلیل، زنان 8 تا 10 برابر مردان در معرض ابتلا به مورتون نوروما هستند. افرادی که کف پای آنها به طور مادرزادی صاف است، قوس زیاد دارد یا وضعیت انگشتان پای آنها نامناسب است بیشتر در معرض ابتلا به مورتون نوروما و سوزش بین انگشتان پا هستند. این ممکن است به دلیل بی‌ثباتی اطراف مفاصل انگشتان پا باشد. برخی بیماری‌ها ممکن است به مرور زمان تشدید شوند مانند پینه پا یا انگشت چکشی و ممکن است با مورتون نوروما همراه باشند. برخی ورزش‌ها که نیاز به دویدن دارند مانند تنیس و ورزش‌های راکتی دیگر، فشار بر روی کف پا را افزایش داده و ممکن است احتمال ابتلا به بیماری مورتون نوروما را نیز به دلیل آسیب‌دیدگی یا وارد آمدن ضربه به پا افزایش دهند.

علائم ابتلا به مورتون نوروما

---

برخی علائم ابتلا به بیماری مورتون نوروما یا درد و سوزش زیر پنجه پا عبارتند از:

•  درد شدید انگشتان پا در هنگام ایستادن یا راه رفتن
•  درد در کف پا بین انگشتان
•  تورم بین انگشتان پا
•  گزگز (سوزن سوزنی شدن) و بیحسی
•  احساسی مانند جای کش جوراب یا وجود سنگ ریزه در کف پا

تشخیص

---

بیمار باید در صورتی که درد یا احساس گزگز بر توانایی او در راه رفتن بدون درد تأثیر داشت به پزشک مراجعه کند. پزشک پاهای بیمار را مورد معاینه قرار داده و بر نقاط مختلف پا و بین استخوان‌های انگشتان پا فشار وارد می‌آورد تا محل درد پا را مشخص کند. ممکن است پزشک دستور انجام عکس‌برداری به وسیله اشعه ایکس را برای رد احتمال ابتلا به بیماری‌هایی که باعث ایجاد درد در پا می‌شوند مانند شکستگی‌های فشاری یا آرتروز بدهد. اشعه ایکس به تنهایی نمی‌تواند نشان دهد که آیا بیمار به مورتون نوروما مبتلا است یا نه بنابراین سونوگرافی یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) نیز باید انجام شود تا تشخیص پزشک تأیید شود. فرایندهای تشخیصی که به آنها الکترومایوگرافی نیز گفته می‌شود برای رد احتمال ابتلا به بیماری‌های مربوط به عصب‌ها که علائمی مشابه بیماری مورتون نوروم دارند به کار برده می‌شوند. معمولاً می‌توان فقط از طریق بررسی علائم و انجام معاینات بالینی ابتلا به این بیماری را تشخیص داد.

بیماری مورتون نوروما چگونه درمان می‌شود؟

---

روش‌های مختلفی برای درمان بیماری مورتون نوروما وجود دارد که به شدت آن بستگی دارد. برخی روش‌های درمانی عبارتند از:

استراحت

استراحت یک عامل مهم در درمان مورتون نوروما است. بیمار باید در مواقعی که می‌تواند به پاهای خود استراحت دهد. فعالیت‌هایی که باعث افزایش فشار بر پا می‌شوند مانند ورزش‌های راکتی یا دومیدانی باید کاهش یابند.

یخ

به مدت 10 تا 15 دقیقه یخ یا بسته سرد شده را روی پای خود قرار دهید. یک پارچه نازک بین یخ و پوست قرار دهید. قرار دادن یخ روی ناحیه آسیب‌دیده می‌تواند التهاب و تورم را کاهش داده و باعث کمتر شدن علائم بیماری شود.

داروها

برخی داروها به طور موقتی درد و علائم ناشی از ابتلا به بیماری مورتون نوروما را کاهش می‌دهند. بیمار نباید این داروها را به مدت طولانی استفاده کند. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا آسپیرین ممکن است به صورت خوراکی مصرف شوند تا درد و التهاب را کاهش دهند. داروهای ضدالتهابی همچنین ممکن است به طور مستقیم در پوست تزریق شوند.

کفش مناسب

انتخاب کفش مناسب بسیار مهم است. بیمار مبتلا به بیماری مورتون نوروما باید از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند، تنگ یا نوک باریک خودداری کند. همچنین باید از کفش‌هایی که کف نازک دارند اجتناب کند. کفش‌های راحت با سایز مناسب بپوشید تا به پای شما فشار وارد نشود.

کفی کفش طبی

کفی‌های داخل کفش غالباً برای درمان بیماری مورتون نوروما مفید هستند. کفی‌های طبی مخصوص این بیماری را می‌توان بدون نیاز به نسخه پزشک از داروخانه‌ها تهیه کرد. برای محافظت از عصب، کفی متاتارسال استفاده کنید که نرم بوده و راحت روی کف پا می‌نشیند. طبق دستورالعمل‌های محصولات، کفی را در قسمت مناسب در کفش قرار دهید. این کفی‌ها باید پشت کف پا قرار گرفته و مستقیماً در زیر پا نباشند. کفی‌های متاتارسال نیز ممکن است مؤثر واقع شوند. با سطح برآمده گنبدی شکل این نوع کفی‌ها در زیر پا قرار می‌گیرد به عنوان ضربه‌گیر برای کل پا عمل می‌کنند. بهتر است از کفی‌های طبی که پزشک برای شما تجویز می‌کند استفاده کنید.

تزریق

اگر تغییر کفش به طور کامل باعث برطرف شدن علائم نشد باید استروئید یا بیحس کننده‌های موضعی (یا ترکیب هر دو) در محل آسیب‌دیده پا تزریق شود. به هر حال باید اقدامات اصلاحی به کمک کفش‌ها ادامه یابد. تزریق اسکلروسانت یک روش دیگر درمانی است که در آن الکل و بیحس کننده موضعی در زیر عصب آسیب‌دیده با هدایت اسکن اولتراسوند تزریق می‌شود. برخی مطالعات نشان می‌دهد که این روش به اندازه انجام عمل‌های جراحی مؤثر واقع می‌شود.

ماساژ

ماساژ در درمان بیماری مورتون نوروما مؤثر است اما نباید با فشار عمیق بین سر متارتارسال انجام شود. فشار اضافی در این ناحیه ممکن است فشردگی عصب را افزایش داده و پاتولوژی را طولانی‌تر کند. بهترین نتایج ماساژ درمانی زمانی است که سرهای متاتارسال حرکت داده شده و گسترش یابد. گسترش متاتارسال یکی از روش‌هایی است که به کاهش اثرات مضر فشرده‌شدگی عصب کمک می‌کند. برای انجام این تکنیک، سرهای متاتارسال را کشیده (نه فقط انگشتان پا را) و از هم دور کرده و در همین حالت نگه دارید تا عضلات پاها و بافت‌های نرم دیگر کشیده شوند. زمانی که این روش با استفاده از فاصله دهنده‌های انگشتان پا انجام شود مؤثرتر خواهد بود.

طب سوزنی

درمان مورتون نوروما با طب سوزنی به کاهش التهاب بافت، نرم کردن بافت و بازیابی گردش جریان خون و اکسیژن در ناحیه تحت درمان کمک می‌کند.

ابلیشن رادیو فرکانسی

ابلیشن رادیو فرکانسی یک روش درمانی دیگر است که مورد مطالعه قرار گرفته است. در این روش عصب با انرژی امواج گرم شده و تحت درمان قرار می‌گیرد.

فیزیوتراپی

بیماری مورتون نوروما معمولاً با فیزیوتراپی درمان می‌شود. زمانی که تورم پاها کاهش یافت، پزشک ممکن است کشش ملایمی را انجام دهد. کشش با شل کردن تاندون‌ها و رباط‌های سفت شده به افزایش انعطاف‌پذیری ناحیه آسیب‌دیده کمک می‌کند.

تمرینات ورزشی

ورزش انگشت شصت پا به تقویت عضلاتی که به دلیل ابتلا به بیماری مورتون نوروما آسیب دیده‌اند کمک می‌کند. این ورزش‌ها شامل برداشتن مداد از روی زمین با استفاده از انگشتان پا یا راه رفتن در اتاق روی نوک انگشتان می‌شود. با تقویت عضلاتی که در کف پا قرار دارند، احتمال عود و بازگشت دوباره بیماری کاهش می‌یابد.

عمل جراحی

زمانی که داروها یا درمان‌های دیگر مؤثر واقع نمی‌شوند باید پا تحت عمل جراحی قرار گیرد. متداول‌ترین عمل جراحی برای درمان بیماری مورتون نوروما نوروکتومی است که در آن بافت عصب برداشته می‌شود.

چگونه می‌توان از ابتلا به بیماری مورتون نوروما پیشگیری کرد؟

---

برای جلوگیری از ابتلا به بیماری مورتون نوروما:

•  کفش‌های تنگ یا پاشنه بلند را به مدتی طولانی نپوشید.
•  کفش‌های پهن بپوشید تا انگشتان شما تحت فشار نباشند.
•  در هنگام ورزش کردن از کفش‌های ورزشی که کف کافی برای جذب ضربات وارده به کف پا را دارند استفاده کنید.