بسیاری از افراد از صدای تق تق در مفصل زانو شکایت دارند. این صدای خراب شدن یا خرد شدن اغلب هنگام ایستادن یا انجام بعضی از ورزش‌ها اتفاق می‌افتد. صدا دادن و تق تق در مفصل زانو ممکن است در افراد در سنین مختلف اتفاق بیفتد، اما با افزایش سن، شایع‌تر است. صدا ممکن است بلند یا نرم باشد، اما این امر نشان دهنده‌ی درجه‌ی آسیب شناسی نیست. در هنگام برخورد با صدای تق تق زانو، اولین و مهمترین موردی که باید بدانید علت ایجاد صدای تق تق در زانو بدون درد است. آگاهی از این موضوع در کاهش علائم با از بین بردن عوامل خطر مفید است و در عین حال، در تشخیص نشانه‌های اولیه مشکلات جدی زانو و جلوگیری از پیشرفت بیشتر آن ها نیز مفید می‌باشد.
اغلب افراد صدای تق تق گاه به گاه زانو را تجربه می‌کنند، به خصوص هنگام زانو زدن به کف زمین و یا با تکرار باز و بسته کردن زانو، این صدا ممکن است شنیده شود. اگر صدای تق تق زانو بدون درد است، معمولا این مشکل نگران کننده نیست. با این حال، اگر نشانه‌های دیگری وجود داشته باشد، توصیه می‌شود برای تشخیص علت صدای زانو به یک پزشک مراجعه نمایید. متخصصین ما در کلینیک فیزیوتراپی، بیمار را معاینه کرده و علت صدای تق تق زانو و علائم دیگر و احتمال ایجاد آن توسط آرتروز را بررسی می‌کنند. درمان با هدف از بین بردن علت زمینه‌ای است که باعث ایجاد درد و تورم همراه با صدای تق تق می‌گردد. روش‌های توانبخشی از جمله فیزیوتراپی می‌تواند روند بهبودی بیمار را تسریع کند. شما می‌توانید جهت دریافت اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره 03132372301 تماس بگیرید.
علل صدا دادن و تق تق زانو
نظریه‌ای در خصوص صدای تق تق زانو وجود دارد که علت صدا دادن زانوها را به عبور حباب‌های هوا از داخل بافت‌های نرم و ایجاد راهی برای عبور در اطراف مفصل زانو مرتبط می‌داند. این حباب‌های هوا سپس با مایع سینوویال مخلوط می‌شوند و وقتی زانو خم می‌شود، حباب‌ها ترکیده می‌شوند و صدای تق تق در زانو شنیده می‌شود. با آن که صدای تق تق می‌تواند بلند باشد، اما معمولا بی ضرر است. همچنین، صدای تق تق زانو می‌تواند زمانی رخ دهد که غضروف روی سطح مفصلی هنگامی که مفصل زانو در حال حرکت است ساییده می‌شود. این امر معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که غضروف نازک و فرسوده است. در این مورد، رسیدگی پزشکی ممکن است ضروری باشد. اگر صدای تق تق زانو همراه با درد یا جراحت مفصل زانو باشد، ممکن است به علت پارگی منیسک، بافت اسکار یا تاندونی باشد که از روی یک قطعه استخوانی پروتوبرانت عبور می‌کند. تورم و درد مفصل زانو با صدای تق تق ممکن است نشان دهنده آرتروز زانو، سندرم درد پاتلوفمورال یا پارگی غضروف باشد. این گونه موارد ممکن است در هنگام بالا رفتن از پله یا نشستن روی زانو به مدت طولانی رخ دهد.
تشخیص
پزشک ناحیه‌ای را که باعث بروز درد در بیمار می‌شود بررسی خواهد کرد. همچنین پزشک سوالاتی را درباره علائم بیماری و فعالیت‌های اخیر، از جمله اینکه در طول حرکات مختلف مفصل چه احساسی دارید را خواهد پرسید. اگر پزشک به سندرم درد پاتلوفمورال که باعث ایجاد صدای تق تق و درد در زانو می‌شود، مشکوک گردد، ممکن است در خصوص فعالیت‌های ورزشی معمول فرد سوالاتی را مطرح نماید. بیمار می‌تواند با توصیف درد و آگاه نمودن پزشک در مورد هر گونه تغییرات اخیر در فعالیت خود، در تشخیص علت صدا دادن زانو کمک کند. یک پزشک معمولا می‌تواند سندرم درد پاتلوفمورال را با انجام دادن یک معاینه در مطب تشخیص دهد، اما برای اطمینان از علت صدا دادن زانو ، پزشک معمولا از اشعه ایکس یا سایر روش‌های تصویربرداری برای تصویرسازی داخل مفصل استفاده خواهد کرد.
درمان صدای زانو
صدای تق تق معمولی زانو که بدون درد است و در هنگام کشیدن یا خم شدن زانو رخ می‌دهد، باعث نگرانی نبوده و درمان خاصی نیز برای آن لازم نیست. با این حال، اگر صدای تق تق زانو همراه با درد و التهاب یا سفتی همراه باشد، بیمار باید به پزشک مراجعه کند. گزینه‌های درمانی صدای تق تق زانو عبارتند از:
درمان با استفاده از یخ و گرما
مشخص شده است که یخ و گرما دردی را کاهش می‌دهند که اغلب همراه با تق تق کردن زانو می‌باشد.
داروها
داروهای ضد التهابی تجویز شده توسط پزشک دارای تاثیر بیشتری نسبت به داروهای بدون نسخه هستند و ممکن است در مبارزه علیه درد و التهاب ایجاد شده همراه با صدای تق تق کشکک زانو موثر باشند. داروهای ضد التهابی تجویز شده شامل ایندوسین، دای پرو، رلافن و انواعی از داروهای دیگر هستند. این داروهای قوی باید توسط پزشک تجویز و نسخه شوند.
تزریق کورتیزون
تزریق کورتیزون به عنوان یک راه درمان برای صدا دادن دوره ای زانو مفید است. با این حال، تزریق مکرر و مداوم کورتیزون به مفصل می‌تواند عملا وضعیت غضروف را بدتر کند و درد همراه با صدای تق تق را افزایش دهد. به همین دلیل، تزریق کورتیزون به عنوان یک درمان طولانی مدت مناسب نیست. تزریق کورتیزون بیش از هر سه ماه یک بار توصیه نمی‌شود، اما می‌توان تا زمانی که موثر باشد و در برخی موارد تا چندین سال از تزریق کورتیزون استفاده کرد.
بریس زانو
بریس طبی در بعضی از بیماران مبتلا به آرتروز زانو استفاده می‌شود. این بریس‌ها وزن را از قسمت داخلی زانو جابجا می‌کنند، جایی که صدای تق تق بسیار رایج است. بریس‌های زانو نیز می‌توانند مفصل زانو را حمایت و تثبیت کنند، موجب حمایت از خم شدن آن به صورت مناسب می‌گردند و از آسیب یا تحریک بیشتر زانو جلوگیری می‌کنند.
طب سوزنی
طب سوزنی می‌تواند در درمان صدای زانو تاثیر داشته باشد. تصور می‌شود که قرار دادن سوزن‌های ظریف در بعضی قسمت‌های بدن می‌توانند پاسخ بدن برای بهبود را تحریک کند. تصور می‌شود که کاهش درد پس از استفاده از طب سوزنی ناشی از انتشار نوروترانسمیترها و اندورفین‌ها، مواد ضد درد طبیعی بدن است.
ماساژ
ماساژ درمانی مزایای بسیاری، مخصوصا برای افرادی که دچار تق تق کردن زانو می‌شوند، دارد. از آنجایی که آرتروز زانو یکی از علل صدای تق تق زانو است، با ماساژ منظم، بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز زانو قادر به کنترل درد خود خواهند بود، توانایی‌های فیزیکی خود را افزایش می‌دهند و از یک زندگی فعال لذت می‌برند.
تزریق پی آر پی
اگر صدا دادن زانو به علت آرتروز زانو باشد می‌توان آن را با روش پی آر پی درمان کرد. فاکتورهای رشد در پلاکت‌ها در خون بیمار یافت می‌شوند. پی آر پی تحت این نظریه عمل می‌کند که تزریق فاکتورهای رشد از خون به یک منطقه آسیب دیده باعث تشکیل بافت‌های جدید می‌شود. PRP جهت کاهش التهاب در بافت صورت می‌گیرد. هنگامی که فاکتورهای رشد با سلول‌های موضعی تماس می‌یابند، موجب می‌شوند تا سلول‌های موضعی تقسیم سلولی و مهاجرت را آغاز کنند. این امر باعث تحریک تشکیل بافت می شود.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی درمان دیگری برای از بین بردن صدای تق تق زانو است. شاک ویو تراپی یک درمان غیر جراحی و غیر تهاجمی برای از بین بردن آسیب‌های بافت نرم اسکلتی عضلانی شامل زانو می‌باشد. اساسا امواج صوتی با انرژی بالا (شوک) یک نیروی مکانیکی را به بافت هدف هدایت می‌کنند تا بافت بتواند یک پاسخ بیولوژیکی را آغاز کند.
فیزیوتراپی
تمرینات فیزیوتراپی به تقویت عضلات و رباط‌هایی که از زانو پشتیبانی می‌کنند، کمک می‌کند و باعث افزایش حرکت مفصل برای درمان صدای زانو می‌شود.
تمرینات ورزشی
عضلات اطراف مفصل به عنوان جذب کننده‌های شوک یا ضربه عمل می‌کنند و در جهت حفظ و تثبیت مفاصل در هر دو موقعیت‌های جسمانی (مانند ورزش و فعالیت‌های ورزشی) و همچنین فعالیت‌های روزمره کمک کننده هستند. هرچه عضلات قوی‌تر باشند، استرس بیشتری می‌تواند جذب شود. برای کمک به کاهش صدا دادن و تق تق زانو، به تدریج عضلات اطراف مفصل را از طریق تمرینات قدرتی باید ایجاد کرد.
- برای درمان صدای تق تق زانو، انقباض ران یک تمرین عالی است که موجب تقویت عضلات اطراف مفصل زانو می گردد. یک حوله لوله شده را در زیر زانو قرار دهید و عضلات ران را سفت کنید. برای پنج ثانیه در این حالت بمانید، استراحت کنید و سپس این حرکت را برای 10 بار تکرار نمایید.
- تمرینات ایزومتریک مثل بلند کردن زانو در حالت راست (به طوری که زانو قفل شده باشد)، ست کواد یا وال سیت می‌توانند مفصل زانو را تقویت کنند در حالی که همزمان حرکات از طریق مفصل درگیر را محدود می‌کنند. این حرکات باعث می‌شوند که درد و التهاب مفصلی کاهش یابد.
- تمرینات قلبی عروقی مانند دوچرخه سواری و شنا نیز برای بهبود قدرت عضلانی ران و ساق پا می‌توانند انجام شوند (این تمرینات حداقل سه بار در هفته توصیه می‌شوند). این تمرین‌ها همچنین می‌توانند به کاهش وزن کمک کنند، به طوری که باعث کاهش درد همراه با صدا دادن و تق تق در زانو می‌شود.
عمل جراحی
در موارد شدید صدای تق تق زانو همراه با آرتروز زانو، عمل جراحی ممکن است یک گزینه‌ی درمانی باشد. اگر کیفیت زندگی بیمار به علت درد زانو به طور جدی بدتر شده است و او قبلا سعی کرده که درمان‌های غیر جراحی را انجام دهد، در مورد گزینه‌های درمان جراحی زانو با بیمار صحبت کنید. انواع مختلفی از عمل‌های جراحی زانو وجود دارند که پزشک می‌تواند آن‌ها را توصیه کند. برخی از این عمل‌های جراحی عبارتند از جایگزینی کامل یا جزیی زانو، ترمیم غضروف، آرتروسکوپی زانو و استئوتومی زانو که از گزینه‌های رایج درمان جراحی هستند.
پیشگیری از صدا دادن زانو
پزشکان می‌گویند بهترین راه برای محافظت از زانو جهت جلوگیری از صدا دادن مفصل زانو، قبل از ورزش، گرم کردن بدن است. با تقویت عضلات کوادریسپس، می‌توان بار ایجاد شده بر مفصل پاتلوفومورال و همچنین خطر آسیب رسیدن به غضروف را کاهش داد. دیگر راه‌های پیشگیری از به وجود آمدن صدای تق تق زانو شامل انجام حرکات کششی و پوشیدن کفش مناسب می‌باشد. همچنین حفظ وزن سالم برای کاهش استرس روی مفصل زانو مهم است.
