مراقبت از بیمارانی که دچار شکستگیهای محور اسکلتی شدهاند بسیار مهم بوده و شامل مؤلفههای فیزیوتراپی میشود. هر گونه ارزیابی از شکستگی کلی یا جزئی ستون فقرات با تجزیه و تحلیل دقیق عوامل خاص بیماری، پایداری ستون فقرات و وضعیت عصبی بیمار قابل انجام است.
بسیاری از بیماران که دچار شکستگی فشاری ستون فقرات شدهاند نیازی به انجام عمل جراحی ندارند. بسیار از شکستگیهای فشاری ستون فقرات بدون نیاز به عمل جراحی ظرف مدت دو تا سه ماه بهبود مییابند. اگر شما به پوکی استخوان مبتلا باشید ممکن است درمان تا یک سال طول بکشد. با مراجعه منظم به متخصص طب فیزیکی و انجام حرکات اصلاحی در طول دوره درمان، به وی این امکان را میدهید تا بتواند شکستگیهای مهره و واکنش ستون فقرات به جراحات وارده را ارزیابی نماید.
متخصصین ستون فقرات در کلینیک تخصصی روشهای درمانی غیرجراحی زیر را برای درمان شکستگی مهره کمر پیشنهاد میدهند:
- دارو درمانی
- استفاده از کمربندهای طبی
- ترکیب تمرینات ورزشی و فعالیتهای اصلاحی
شکستگی ستون فقرات چیست؟
شکستگی ستون فقرات زمانی رخ میدهد که استخوانهای ستون فقرات که به آنها مهره گفته میشود شکسته و تخریب شوند. این اتفاق ممکن است در اثر آسیبها و جراحاتی نظیر زمینخوردگی شدید، سقوط یا تصادف با اتومبیل حادث شود. اگر مهرههای شما در اثر پوکی استخوان یا سرطان ضعیف شده باشد، ممکن است در اثر حرکات سادهای مانند عطسه کردن یا سرفه کردن شکستگی ستون فقرات رخ دهد. در هر سال میلیونها نفر به همین دلایل دچار شکستگی ستون فقرات میشوند که شکستگی فشاری مهرهای شایعترین نوع آن است.
آیا واقعاً شکستگی ستون فقرات اینقدر شایع است؟
شکستگی ستون فقرات دو برابر بیشتر از شکستگی لگن و سه برابر بیش از سرطان سینه اتفاق می افتد. شکستگی ستون فقرات در زنان یائسه که بالای 55 سال دارند بسیار شایع است. در واقع، نیمی از زنان که سن آنها بالای 50 سال است از شکستگی ستون فقرات مرتبط با پوکی استخوان رنج میبرند.
علائم شکستگی ستون فقرات چیست؟
علائم شکستگی فشاری مهره یا شکستگی ستون فقرات میتواند شامل درد ناگهانی کمر باشد که بیش از چند روز ادامه یابد. این عارضه، به خصوص در افرادی که در معرض پوکی استخوان یا کم بودن چگالی استخوان هستند بیشتر به وجود میآید. اگر این علائم را دارید به پزشک خود بگویید تا او از شما سئوالاتی پرسیده و اقدام به معاینه، عکس برداری به وسیله اشعه ایکس یا عکسبرداری به روشهای دیگر کند. کمر درد به دلایل مختلف ممکن است به وجود بیاید. شکستگی ستون فقرات یک بیماری خاص با روشهای درمانی مخصوص به خود است.
عکسبرداری و تشخیص
سیستمهای طبقهبندی فعلی برای شکستگیهای مهره فاقد اعتبار است. بیشتر شکستگیهای در اثر افزایش سن، له شدگی یا خمشدگی دو طرفه ستون فقرات رخ میدهد. تشخیص شکستگی ستون فقرات جزئی از طریق رادیوگرافی ساده کار دشواری است. به علاوه، درد به ناحیه شکسته شده محدود نمیشود. عکسبرداریهای پیشرفته سیتی اسکن استخوان و امآرآی میتواند برای کمک به تشخیص مفید باشد. امآرآی برای تشخیص شکستگی مهرهای ناشی از پوکی استخوان به عنوان یک شکستگی پاتولوژیک بسیار خطرناک مفید است. مفاهیم تحرک شکستگی پویا و وجود شکافهای بین مهرهای در پیشبینی پاسخ به درمان از اهمیت زیادی برخوردار هستند اما این درجه از اهمیت بهطور کامل مشخص نشده است.
نتایج درمان نکردن شکستگی ستون فقرات
اگر شکستگی ستون فقرات بدون انجام اقدامات درمانی رها شود، مهره ممکن است به صورت “شکستهشده” یا “خمشده” در محل جوش بخورد. این اتفاق میتواند باعث افزایش انحنا رو به جلو کمر، ایجاد قوز کمر، گودی کمر یا حتی در برخی موارد کژپشتی شود. یک ستون فقرات دارای انحراف میتواند با ایجاد فشار بر ارگانهای داخلی بدن باعث ایجاد معضلات و بیماریهای غیرمرتبط با ستون فقرات شود که برخی از آنها عبارتند از:
- کاهش تحرک، از دست رفتن تعادل و افزایش احتمال زمین خودن
- کاهش توانایی مراقبت از خود
- کاهش روزهای فعالیت و افزایش روزهای استراحت
- کاهش اشتها و اختلالات خواب
- کمر درد مزمن و خستگی و ضعف زیاد
- کاهش کیفیت زندگی
درمان
کمربند طبی
پزشک ممکن است برای بهبود شکستگی فشاری مهرهها استفاده از کمربند طبی را جهت حفظ حالت و پایداری ستون فقرات توصیه کند. ممکن است وی از شما بخواهد تا زمان بهبودی کامل از این کمربند طبی استفاده کنید. متخصصین ما میتوانند کمربندهای مناسب برای شما بسازند که استفاده از آنها برای شما راحت و کاملاً متناسب با حالات بدنتان باشد. بسیاری از جراحات شدید با درگیری دو ستون به وسایلی برای عدمتحرک کامل نیاز دارند.
عمل بسته
شکستگی فشاری ستون فقرات ممکن است باعث ایجاد درد شدیدی شود به خصوص اگر این شکستگی ناشی از بروز یک حادثه مانند سقوط باشد. متخصصین کنترل درد ما میتوانند طیفی از تزریقات را در دوره درمان و بهبودی برای مدیریت درد شما انجام دهند. متناسب با میزان درد، پزشک ممکن است تزریق استروئیدها یا عمل بسته انسداد فاست را برای پیشگیری از انتقال درد به مغز توصیه نماید. افراد مبتلا به پوکی استخوان میتوانند از تزریق PRP که نوعی از پروتئین غنی شده با پلاسما است استفاده کنند، با این کار مواد مغذی به محل تزریق میرسد. تزریق ازن نیز میتواند روند بهبود شکستگی ستون فقرات را بهبود بخشد به وسیله افزایش گردش خون در ناحیه تحت درمان و بر این اساس بافتهای اطراف مهرههای شکسته را تغذیه نماید.
روش TENS
در روش TENS ناحیه دردناک تحریک شده و میتواند حالات و ریتمهای پالسی متفاوتی در آن به کار گرفته شود. ایده پشت این روش قطع کردن سیگنالهای درد ارسالی به مغز است که منجر به کاهش شدت احساس درد میشود. این روش همچنین برای قطع احساس درد مشابه در ماهیچهها و عضلات در هنگام فیزیوتراپی میتواند به خوبی عمل کند.
مگنتتراپی
مگنتتراپی برای بازسازی استخوانها بسیار مفید است زیرا سوخت و ساز کلسیم را تغییر میدهد بنابراین این روش میتواند به التیام شکستگی ستون فقرات و هر شکستگی استخوانی جوش نخورده در کمر با به کارگیری مغناطیس کمک کند. اصلیترین عوارض جانبی منع مصرف خود روش مگنت تراپی است.
اولتراسوند
اولتراسوند میتواند به افزایش نرخ جوشخوردگی استخوان به وسیله ارسال گرما به بافتهای عمیق اطراف مهره شکسته شده کمک کند و اساساً با افزایش نرخ سوخت وساز با افزایش ارسال مواد مغذی به ناحیه تحت درمان باعث بهبودی آن ناحیه شود.
ماساژدرمانی
برای کاهش فشار بر روی ستون فقرات ممکن است محل شکستگی در بیمار با استفاده از گرما یا یخ تحت ماساژ قرار گیرد به شرط اینکه در گچ نباشد.
هیدروتراپی یا آبدرمانی
آبدرمانی و انجام تمرینات ورزشی عملکردی میتواند به بازگرداندن الگوی طبیعی راه رفتن کمک کند. تمرینات مقاومتی پیش رونده برای تقویت عضله نگهدارنده ستون فقرات و عضلات دیگر قسمت تحتانی کمر میتواند به بیمار آموزش داده شود.
فیزیوتراپی و فعالیتهای اصلاحی
از آنجا که بهبود استخوان به زمان نیاز دارد، پزشک از شما خواهد خواست تا از انجام فعالیتهای شدید مثل ورزش اجتناب کنید. همچنین شما باید از خم شدن، چرخیدن یا بلند کردن اجسام خودداری کنید. البته این بدان معنا نیست که شما تا پایان زمان بهبودی باید بیحرکت بمانید. فعالیتها و ورزشهای ملایم مانند پیادهروی یا تایچی برای قلب بسیار مفید است و یک سیستم سالم گردش خون میتواند جریان خون را افزایش داده تا شکستگی استخوان سریعتر مراحل بهبود را بگذراند.