استخوان‌های انگشتان دست؛ فالانکس نام دارند. هر یک از انگشتان دارای 5 فلانکس است، به جز انگشت شست که دارای دو فالانکس است. شکستگی استخوان دست زمانی رخ می‌دهد که یک یا تعداد بیشتری از این استخوان‌ها بشکنند. شکستگی انگشتان معمولا بر اثر بروز یک حادثه و وارد شدن فشار یا ضربه‌ی شدید است. هر یک از استخوان‌های فالانکس ممکن است دچار شکستگی شوند و همچنین ممکن است شکستگی در محل مفاصل استخوان‌های دست رخ دهد.
بعد از شکستگی استخوان‌های دست، گذراندن یک دوره‌ی توانبخشی با فیزیوتراپی تجویز می‌شود تا اتصالات بافتی انگشتان و حرکت‌پذیری و قدرت انگشتان به حالت اولیه بازگردد. در کلینیک فیزیوتراپی ما ، یک متخصص فیزیوتراپی از نزدیک با شما در تعامل کامل خواهد بود و به شما کمک می‌کند که توان انگشتان خود را مجددا بازیابید و بتوانید فعالیت‌های روزانه‌ی خود را مانند قبل انجام دهید. انجام فیزیوتراپی نقش بسیار مهم و حیاتی در بهبودی بعد از شکستگی انگشتان دارد، خصوصا اگر آسیب انگشتان شدید بوده باشد.
در صورتی که بعد از ضربه یا جراحت وارد شده به دست با علائمی شبیه یه شکستگی انگشتان مواجه شدید، مراجعه سریع به متخصص فیزیوتراپی برای درمان شکستگی و همچنین بازتوانی بعد از آن بسیار حائز اهمیت است.
علت شکستگی انگشتان چیست؟
در بین تمامی قسمت‌های مختلف دست، انگشتان بیش از همه در معرض آسیب‌دیدگی هستند. شما ممکن است در حین کار با ابزاری مانند چکش انگشت خود را آسیب بزنید. همچنین ممکن است زمانی که جسمی مانند چوب بیس‌بال با سرعت زیاد به دست شما برخورد می‌کند، انگشتان شما بشکنند. گیر کردن انگشتان در لای در یا زمین خوردن در حالی که با دستتان فرود می‌آیید نیز می‌تواند موجب شکستن استخوان‌های انگشتان شود.
نوع حادثه‌ای که برای شما رخ می‌دهد و میزان قدرت و استحکام استخوان‌های شما تعیین می‌کند که انگشتان شما دچار شکستگی می‌شوند یا خیر. در صورتی که شما به بیماری‌هایی مانند سوءتغذیه یا پوکی استخوان مبتلا باشید، احتمال بروز شکستگی انگشت پا و دست شما بیشتر است.
انواع شکستگی انگشتان چیست؟
تعداد انواع حالت‌هایی که برای شکستن انگشتان ممکن است پیش بیاید، بی‌نهایت است. در ادامه با اصطلاحاتی آشنا می‌شویم که به کمک آن‌ها شکستگی انگشت دسته‌بندی می‌شوند:
چگونگی شکستگی
- شکستگی و کنده شدن که در آن قسمتی از استخوان همراه با تاندون یا رباط متصل به آن به طور کامل از استخوان اصلی جدا می‌شوند.
- شکستگی تحت فشار که در آن دو سر انتهایی ناحیه شکسته ده در هم فرو رفته‌اند.
- شکستگی برشی که در آن استخوان شکسته شده و فشاری که موجب این شکستگی شده به گونه‌ای بوده که دو سر استخوان از هم دور شده‌اند.
میزان درگیر شدن پوست
- در یک شکستگی باز، استخوان شکسته شده موجب پاره شدن پوست می‌شود و یک زخم باز ایجاد می‌کند.
- در شکستگی بسته، استخوان‌ها شکسته‌اند اما سطح پوست کاملا سالم است.
موقعیت استخوان‌ها
- در شکستگی‌های ثابت، استخوان دچار ترک‌خوردگی شده و یا کاملا شکسته است اما حرکتی نکرده است.
- در شکستگی جابه‌جا شده یا متحرک،استخوان به دو قسمت جدا تقسیم شده و حرکت کرده است و در واقع دو سر شکستگی دیگر در یک راستا نیستند.
- شکستگی از نوع خردشدگی مانند شکستگی جابه‌جا شده است که در آن استخوان به سه قسمت یا بیشتر تقسیم شده و در واقع تکه تکه شده است.
علائم شکستگی انگشتان
علائم شکستگی انگشتان عبارتند از:
- درد
- تورم
- حساسیت به لمس
- محدودیت حرکتی
همچنین ممکن است انگشت شما فرمی غیرطبیعی پیدا کند و راستای قرارگیری انگشت شما تغییر کند. انگشتی که دچار شکستگی شده است ممکن است بسیار دردناک باشد، خصوصا زمانی که سعی می‌کنید انگشت خود را حرکت دهید. اما در برخی از موارد نیز درد انگشتان بسیار شدید نیست و برای بیمار قابل تحمل است. اما در نظر داشته باشید که نداشتن درد بسیار شدید، بدین معنا نیست که انگشت شکسته شده نیازی به رسیدگی پزشکی ندارد.
شکستگی انگشتان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص شکستگی انگشتان، در ابتدا پزشک شرح حال شما را گوش می‌دهد و سوالاتی در این باره از شما می‌پرسد و سپس شما را معاینه فیزیکی می‌کند. تصاویر رادیوگرافی گرفته شده از دست نشان می‌دهند که استخوان انگشتان شما دچار شکستگی شده است یا خیر.
شکستگی انگشتان چگونه درمان می‌شود؟
روش درمان شکستگی انگشتان به این موضوع بستگی دارد که شسکتگی از چه نوعی است و محل دقیق آن کجاست. در صورتی که شکستگی از نوع ثابت باشد ، می‌توان با بستن انگشت آسیب‌دیده به انگشت مجاور، شکستگی را درمان کرد. اما در صورتی که شکستگی از نوع جا به جا شده باشد، لازم است انگشتان با وسیله دیگری کاملا بی حرکت شوند. بعد از این که پزشک شما، استخوان‌های شکسته را در راستای صحیح قرار داد، انگشت شما را گچ می‌گیرد یا در آتل قرار می‌دهد.
در صورتی که شکستگی از نوع جا به جا شده باشد، ممکن است لازم باشد که روی انگشت شما جراحی انجام شود. در موارد زیر لازم است که جراحی انجام شود:
- وجود چند شکستگی به طور همزمان
- وجود تکه‌های شکسته شده‌ی استخوان که از استخوان اصلی جدا شده و در بافت‌های اطراف رها شده‌اند.
- آسیب مفصلی
- آسیب به رباط‌ها یا تاندون‌ها
- وجود شکستگی متحرک؛ جا به جا شدن استخوان‌ها یا شکستگی باز
- شکستگی بر اثر فشار زیاد یا له شدن انگشتان
توانبخشی بعد از شکستگی انگشتان
بعد از جوش خوردن شکستگی و درمان آن مهمترین مسئله بازتوانی انگشتان برای برگرداندن توانایی‌های قبلی فرد است.متخصصین فیزیوتراپی از روش‌های مختلفی برای بازتوانی شکستگی انگشتان استفاده میکنند. در کنار ورزش و حرکات اصلاحی انگشت، متخصص فیزیوتراپی از سایر روش‌ها مانند ماساژ، درمان دستی، ا‌ولتراسوند و لیزر‌تراپی برای کاهش درد و افزایش سرعت بهبودی شکستگی‌ها استفاده می‌کند. در زیر نمونه‌هایی از ورزش‌های پیشنهادی توسط متخصصین فیزیوتراپی آرمانی به بیماران را مشاهده می‌کنید.
هر کدام از این تمرینات را باید در ابتدا به آرامی آغاز کنید. در صورتی که در حین انجام هر حرکتی احساس درد داشتید، تمرین را سبک‌تر و آرام‌تر انجام دهید. پزشک یا فیزیوتراپیست شما به شما خواهد گفت که چه زمانی می‌توانید این تمرینات را آغاز کنید و کدام یک از این تمرین‌ها برای شما مناسب هستند.
صاف کردن انگشت
- با دستی که سالم است، انگشت شکسته‌ی خود را بگیرید. انگشت شست شما، روی انگشت آسیب‌دیده و درست در زیر مفصل بالایی (نزدیک ناخن) قرار می‌گیرد.
- به آرامی مفصل انگشت خود را (مفصل نزدیک به ناخن9 خم کنید و این حالت را برای 6 ثانیه نگه دارید.
- این تمرین را 8 تا 12 بار تکرار کنید.
باز کردن PIP (همراه با باز کردن MP)
- دست سالم خود را روی میز بگذارید به طوری که کف دست رو به بالا باشد. دست دیگر که انگشت آن آسیب‌دیده است را روی دست سالم خود قرار دهید.
- با استفاده از شست و انگشتان دست سالم خود، ناحیه یپایینی مفصل میانی انگشت آسیب‌دیده را بگیرید.
- دو مفصل بالایی انگشت خود را خم و سپس راست کنید.
- این حرکت را 8 تا 12 بار تکرار کنید.
خم کردن PIP به صورت تکی
- دست آسیب‌دیده‌ی خود را روی میز قرار دهید به نحوی که کف دست رو به بالا باشد. با دست دیگر خود بر روی انگشتانی که آسیب ندیده‌اند فشار بیاورید. در این حالت انگشت آسیب‌دیده‌ی خود را می‌توانید آزادانه حرکت دهید.
- به آرامی انگشت خود را خم کنید. این حالت را برای 6 ثانیه نگه دارید و سپس دوباره انگشت خود را صاف کنید.
- این حرکت را 8 تا 12 بار تکرار کنید.
