درمان دررفتگی مفصل آرنج دست با فیزیوتراپی

دررفتگی زمانی ایجاد می شود که دو استخوان در جهت مخالف یک مفصل حرکت کرده و از محل قرار گیری مناسب خود خارج شده و سطوح آنها در نتیجه این شرایط با یکدیگر تماس نداشته باشند. معمولا مفصل آرنج دچار دررفتگی می شود. بسیاری از اعصاب و رگ های خونی از محل این مفصل عبور می کنند. به همین خاطر، در رفتگی آرنج می تواند شرایط اورژانسی ارتوپدی برای بیمار ایجاد نماید. آسیب دیدگی مشابه دیگر در این رابطه مربوط به نیمه دررفتگی آرنج است که در این شرایط استخوان ها از محل مناسب خود خارج می شوند، اما با این وجود تماس سطح آنها با یکدیگر حفظ می شود.

علائم و نشانه ها

علائم دررفتگی آرنج به شرح زیر می باشد:
•    درد شدید در ناحیه آرنج در زمان وارد شدن آسیب
•    از دست دادن عملکرد آرنج
•    درد شدید هنگام تلاش برای حرکت دادن آرنج
•    برآمدگی (نقص) آشکار در ناحیه آرنج
•    ناراحتی، التهاب، و کبودی (کوفتگی) در ناحیه آرنج
•    بی حسی دست یا فلج در ساعد یا دست به خاطر کشیده شدن، تحت فشار قرار گرفتن، و گاز گرفته شدن رگ های خونی یا اعصاب
•    کاهش یا عدم وجود نبض در مچ دست به خاطر وارد شدن آسیب به رگ های خونی

علت ها و دلایل

دلایل معمول دررفتگی و بی ثباتی آرنج به شرح زیر هستند:

•    وارد شدن ضربه مستقیم یا پیچ خوردن آرنج
•    زمین خوردن بر روی دست در حالت باز و کشیده
•    به حال خود رها شدن یا درمان نا مناسب پیچ خوردن آرنج
•    نقص مادرزادی (مشکلات ارثی) همچون کم عمق بودن یا ناهنجاری سطح مفصل
•    کشیده شدن شدید عضله

راه ها و روش های درمان

دررفتگی مفصل آرنج نیازمند هماهنگ کردن مجدد وضعیت استخوان ها نسبت به یکدیگر (جا انداختن) توسط یک فرد متخصص در این حوزه است. پس از انجام این کار، از یخ یا دارو می توان برای کاهش التهاب ایجاد شده و درمان درد آرنج استفاده کرد. گاهی اوقات، امکان تنظیم کردن مجدد استخوان ها بطور کامل با دست امکان پذیر نیست و لازم است از عمل جراحی برای بیمار استفاده شود. پس از انجام درمان اولیه مشکل، لازم است از برنامه فیزیوتراپی کامل و تمرین های حرکتی تقویتی و کششی برای بازیابی قدرت و دامنه حرکت کامل عضلات استفاده شود. علاوه بر این، در فیزیوتراپی از انواع مودالیتی ها برای تسریع فرآیند درمان و کاهش التهاب و درد بیمار استفاده می شود.

تمرین های حرکتی مورد نیاز در این حالت را می توان در خانه یا در یک مرکز فیزیوتراپی انجام داد. در حالت های نادر، عمل جراحی برای ترمیم یا بازسازی رباط های آرنج در هنگام در رفتن مجدد آن لازم و ضروری می باشد.

روش های فیزیوتراپی و برنامه های توانبخشی مناسب برای درمان  علائم دررفتگی آرنج می تواند هر زمان که متخصص ارتوپدی تشخیص دهد که استفاده از این روش ها برای بیمار بی خطر می باشد، شروع گردد. یکی از مهمترین اجزای برنامه توانبخشی استراحت کافی بیمار و عدم انجام فعالیت هایی است که باعث افزایش درد می شود (در این حالت ممکن است به بیمار توصیه شود از یک تسمه یا بریس برای بی حرکت کردن آرنج استفاده نماید). برخی از روش های رایج مورد استفاده در فیزیوتراپی شامل موارد زیر هستند:

•    تکنیک درمان دستی (MTT): در این حالت از دست ها برای ماساژ بافت نرم و حرکت دادن مفصل توسط یک متخصص فیزیوتراپی استفاده می شود و به  این ترتیب می توان درد بیمار را کنترل کرد و التهاب ایجاد شده در بافت نرم یا تاندون را کاهش داد. این روش درمانی همچنین می تواند به بازیابی دامنه حرکت پس از یک دوره بی حرکت بودن عضو کمک موثر نماید. در این حرکت ها لازم است از قرار گرفتن آرنج در حالتی که باعث دررفتگی مفصل می شود، خودداری گردد (علائم هشدار دهنده یا احتیاطی).

•    تمرین های حرکتی (TE): شامل فعالیت های حرکتی به منظور تقویت عضلات بازو که بطور خاص بر عضله دو سر بازو و افزایش پایداری مفصل تمرکز دارد.

•    آموزش مهارت های عصبی عضلانی (NMR): از این روش به منظور بازیابی پایداری و شروع حرکت های عضلات بالا تنه و نیز بهبود وضعیت مفصل و نیز ارتقای تکنیک ها و مکانیزم های حرکتی مورد نیاز در فعالیت های روزمره استفاده می شود (برای مثال در ارتباط با پرتاب کردن).

•    مدالیتی ها: شامل استفاده از امواج مافوق صوت، تحریک الکتریکی، یخ و لیزر سرد و سایر روش هایی که برای کاهش التهاب ایجاد شده در آرنج و تاندون ها می باشد.

•    برنامه مراقبت خانگی: شامل تمرین های حرکتی تقویتی، کششی و پایداری و نیز توصیه های لازم به منظور کمک به فرد بیمار برای انجام فعالیت های روزمره و نحوه ارتقا سطح فعالیت و باز گرداندن آنها به حالت قبل از آسیب دیدگی.

ورزش های حرکتی

تمرین های حرکتی زیر معمولاً برای بیمارانی توصیه می شود که مجاز به شروع حرکت عضو آسیب دیده هستند. این اجازه معمولاً تحت نظر مستقیم متخصص ارتوپد در ارتباط با دررفتگی مفصل آرنج دریافت می شود. هنگام شروع انجام این فعالیت ها باید درباره مناسب بودن آنها با متخصص فیزیوتراپی صحبت شود. معمولاً، این تمرین های

حرکتی می بایست روزی سه بار و فقط در صورتی انجام شوند که باعث ایجاد علائم مشکل یا تشدید آنها نشوند.

تمرین های دامنه حرکت : قرار دادن کف دست به طرف بالا با کمک فعال

•    در حالت نشسته به صورتی قرار گیرد که بازوی آسیب دیده شما در حالت 90 درجه قرار گیرد. در این حالت می توانید ساعد خود را بر روی یک میز قرار دهید.
•    با نگه داشتن بالا تنه و شانه در محل ثابت، بخش جلوی دست خود را در حالتی که کف دست شما به سمت بالا قرار دارد، به آرامی بچرخانید. زمانی که احساس می کنید دیگر امکان ادامه حرکت برای شما وجود ندارد، از دست مقابل برای کمک به چرخش تا زمانی استفاده نمایید که کشیدگی متوسط در دست خود احساس نمایید. این وضعیت را برای 5 ثانیه حفظ کنید.
•    به آرامی دست خود را از حالت فشار خارج کرده و به موقعیت اولیه باز گردید.

تمرین های دامنه حرکتی: چرخشی به داخل با کمک فعال

•    در حالت نشسته قرار گرفته و بازوی آسیب دیده خود را 90 درجه خم نمایید. در این حالت می توانید ساعد خود را بر روی یک میز قرار دهید.
•    با نگه داشتن قسمت بالا تنه و شانه در محل ثابت، قسمت جلوی دست خود را به آرامی بچرخانید و این کار را به صورتی انجام دهید که کف دست شما رو به میز قرار گیرد. هنگامی که دیگر نمی توانید این حرکت را ادامه دهید، از دست مقابل برای کمک به انجام این کار تا زمانی استفاده کنید که کشیدگی متوسط در دست خود احساس نمایید. این وضعیت را برای 5 ثانیه حفظ نمایید.
•    به آرامی دست خود را از حالت کشیدگی خارج کرده و به موقعیت اولیه باز گردید.

تمرین های دامنه حرکتی: کششی

•    بازوی آسیب دیده خود را در کنار بدن قرار داده و به مقداری که می توانید بازوی خود را با استفاده از عضلات دست دیگر صاف کنید.
•    بازوی آسیب دیده خود را به آرامی به سمت پایین از محل ساعد بکشید و این کار را تا زمانی ادامه دهید که کشیدگی در داخل بازوی خود احساس نمایید. این وضعیت را برای 5 ثانیه حفظ کنید.
•    به آرامی به موقعیت اولیه باز گردید.

تمرین های دامنه حرکتی:خمیدگی

• برای درمان دررفتگی مفصل آرنج بازوی آسیب دیده خود را در کنار بدن قرار داده و آرنج خود را تا حدی که می توانید با استفاده از عضلات دست دیگر خم نمایید.
•    آرنج آسیب دیده خود را به آرامی با فشار ساعد به سمت بالا خم نمایید و این کار را تا زمانی ادامه دهید که احساس کشیدگی ملایم در ناحیه خارجی آرنج خود داشته باشید. این وضعیت را برای 5 ثانیه حفظ کنید.
•    به آرامی به موقعیت اولیه باز گردید.

حرکت های تقویتی: چرخشی ساعد به بالا

•    در حالت نشسته قرار گرفته و ساعد آسیب دیده خود را بر روی یک میز قرار دهید. در این زمان لازم است آرنج در ارتفاع پایین تر از شانه قرار گیرد. دست خود را بر روی لبه یک میز قرار داده و کف دست را رو به پایین بگیرید.
•    به آرامی یک چکش یا یک ملاقه سوپ خوری را به دست بگیرید.
•    بدون حرکت دادن آرنج، به آرامی کف دست خود را بچرخانید و دست خود را به سمت پایین و در جهتی که انگشتان رو به پایین قرار گیرد، حرکت دهید.
•    این وضعیت را برای 5 ثانیه حفظ کنید. سپس به آرامی به موقعیت اولیه خود باز گردید.

حرکت های تقویتی: چرخشی ساعد به بالا

•    در حالت نشسته قرار گرفته و ساعد آسیب دیده خود را بر روی یک میز قرار دهید. در این زمان لازم است آرنج در ارتفاع پایین تر از شانه قرار گیرد. دست خود را بر روی لبه یک میز قرار داده و کف دست را رو به بالا بگیرید.
•    به آرامی یک چکش یا یک ملاقه سوپ خوری را به دست بگیرید.
•    بدون حرکت دادن آرنج، به آرامی کف دست خود را بچرخانید و دست خود را به سمت بالا و در جهتی که انگشتان رو به بالا قرار گیرد، حرکت دهید.
•    این وضعیت را برای 5 ثانیه حفظ کنید. سپس به آرامی به موقعیت اولیه خود باز گردید.