در حین بارداری، بیماری هایی مثل نقرس، فعالیت های روزانه و ورزشی و حتی در کودکان درد و حس سوزش کف پا می تواند ظاهر شود. گاهی سوزش و درد مچ پا و قوزک به قدری شدید است که درد آن به ناحیه ی کف پا می رسد و با سندرم تونل تارس اشتباه گرفته شود. یک دکتر خوب می تواند با معاینه دقیق و بررسی سوابق پزشکی به سرعت درد مچ پا و درد قوزک پا را تشخیص داده و نسبت به درمان آن سریعاً اقدام نماید. البته گاهی می توان درد قوزک مچ پا را با یخ درمانی و داروهای ضد التهاب تا حدودی کنترل کرد، ولی باید بررسی بیشتر و دقیق تر حتماً به پزشک مراجعه کرد تا از بروز آسیب جدی تر جلوگیری کرده و کیفیت راه رفتن را بهبود بخشید.
درد مچ پا چیست؟
از آنجا که مچ پای شما وزن کل بدن را حمل میکند ، اغلب در معرض درد و آسیب قرار می گیرد . درد مچ پا می تواند در بخش داخلی مچ پا ، در بخش بیرونی، در طول تاندون آشیل، و حتی در نزدیکی قسمت بالایی پا احساس شود . علل درد مچ پا معمولا برای درمان آسانند ، اما گاهی اوقات برخی ازاین علل برای درمان زمان میبرند . ابتدا مهم است که علائم درد مچ پا و علل آان را درک کنید ، سپس میتوانید درمان را فورا آغاز کنید . با مشاوره با پزشکان یاد بگیرید چگونه از درد مچ پا جلوگیری کنید . همچنین تمریناتی برای درد مچ پا وجود دارد که می تواند به کاهش درد شما کمک کند .
علت درد مچ پا
یکی از اصلی ترین علت سوزش کف پا و درد های پا میتواند شامل ورم مفاصل، آرتروز و آرتریت های التهابی باشد..
- آرتروز:
آرتروز می تواند هر یک از مفاصل در پای شما را تحت تاثیر قرار دهد. همانطور که شما مسن تر میشوید ، آرتروز می تواند منجر به ایجاد تغییراتی در شکل پای شما شوند ، که ممکن است باعث درد شود .
استئوآرتریت اغلب مفصل مچ پا را تحت تاثیر قرار می دهند به طوری که آن را سفت میکنند و باعث محدودیت در حرکت میشوند . اگر شما مبتلا به استئوآرتریت در مچ پا خود هستید ، احتمالا به آرتروز در برخی از مفاصل دیگر مانند باسن و زانو خود مبتلا هستید و این باعث می شود که راه رفتن برای شما سخت تر شود .
- آرتریت های التهابی
چندین شکل مختلف از آرتریت های التهابی وجود دارد که می تواند مچ پا ی شما را درگیر کند:
آرتریت روماتوئید بسیاری از مفاصل پای شما را تحت تاثیر قرار میدهد .
آرتریت واکنشی معمولا مچ پای شما را و یا منطقه اطراف پاشنه را تحت تاثیر قرار میدهد . همچنین ممکن است انگشتان پا را تحت تاثیر قرار دهد و موجب درد و تورم در آنها شود . این به عنوان داکتیلیت یا پای سوسیسی شناخته شده است.
ورم مفاصل پسوریاتیک اغلب باعث داکتیلیت میشود .
- دیگر علت های درد مچ پا
- رگ به رگ شدن مچ پا – این اتفاق زمانی می افتد که مفصل مچ پا به طور ناگهانی با زور و اجبار پیچ خورده و یا خم میشود ، و باعث کشش یا پارگی رباط میشود. این حالت در افرادی که ورزش میکنند می تواند رخ دهد، اما در افرادی که به طور عادی در حال که قدم زدن در خیابان هستند نیز شایع است.
- مچ پای ضعیف – مچ پا، با توجه به علت های مختلف میتواند ضعیف شود. ممکن است این حالت ارثی باشد و یا زمانی رخ می دهد که مفصل بیش از حد استفاده میشود ، وزن بدن زیاد باشد ، یا در نتیجه وجود یک آسیب قبلی مچ پا میتواند ضعیف شود .
- التهاب تاندون آشیل – التهاب تاندون آشیل بیماری است که تاندون آشیل را تحت تاثیر قرار داده و اغلب باعث درد در پشت مچ پا میشود .
- شکستگی مچ پا-شکستگی مچ پا یکی از آسیب دیدگی های رایج در بین افراد در تمام سنین، با تمام علایق و نیز تمام روش های زندگی است. امروزه بسیاری افراد در حوزه گسترده ای از فعالیت های ورزشی شامل رقص باله، اسنو بورد، بسکتبال، و چتر بازی شرکت می کنند که فرد را در معرض ریسک بالای شکستگی مچ پا به خاطر فشار فیزیکی وارد شده به مچ ها قرار می دهد.
- پوکی استخوان-پوکی استخوان بیماری است که کاهش تراکم استخوان، کاهش استحکام آن و در نتیجه ضعیف و سست شدن استخوان ها را به بار می آورد و درنتیجه موجب ضعیف شدن استخوان های مچ پا،لگن دست و مهره ها میشود.
علائم درد مچ پا
علائم درد مچ پا می تواند ناشی از دردهای گهگاهی باشد که اغلب در خانه قابل درمان اند ، از جمله:
- درد در مچ پا به هنگام راه رفتن، ، دویدن، پریدن
برای درد های شدید:
- قرمزی در اطراف مچ پا
- ورم مچ پا یا التهاب مچ پا
- یک درد مبهم که حتی زمانی که مچ پا بی حرکت است وجود دارد.
- عدم توانایی در راه رفتن بالا یا پایین پله ها
اگر شما هر گونه سوالی در مورد درد مچ پا ی خود دارید و یا اگر علائم و نشانه های درد بدتر گردید باید به دکتر خود مراجعه کنید.
پیشگیری از درد مچ پا
ورزش برای درد پا
ورزش برای حفظ حرکت مفاصل مهم است و به شما کمک می کند در حدود وزن سالم خود باقی بمانید . در صورتی که اضافه وزن داشته باشید از دست دادن وزن می تواند مشکل باشد ، اما کمک به کاهش فشار بر مفاصل شما میکند . اگر پای شما دردناک است و ورزش کردن برای شما سخت است شنا و دیگر تمرینات غیر تحمل کننده وزن بهترین ورزش برای شما هستند. ممکن است یک فیزیوتراپیست قادر به ارائه تمریناتی خاص برای کمک به مشکلات پای شما باشد .
اگر در مچ پای خود در صبح احساس سفتی میکنید ، اجازه دهید مفاصل شما شل شوند .ممکن است یک حمام یا دوش به شما کمک کند زیرا آب گرم می تواند خشکی را تسکین دهد. در طول روز، بین فعالیت های نشسته و ایستاده خود تعادل بر قرار کنید تا فشار وارد بر پای خود را کنترل کنید . استراحت به مدت 10 دقیقه در طول روز می تواند مفید باشد، به خصوص اگر زیاد از حد روی پا می ایستید . این امر به ویژه در صورتی که کف پا تورم داشته باشد و یا مچ پا متورم باشد مفید است .
طب مکمل برای درد پا
ماساژ درمانی می تواند کمک به کاهش درد و یا خستگی در پا ی شما کند . می توان آن را با یک حمام آب گرم برای پا ترکیب کرد ، و هر دوی این امر زمانی که شما هر گونه زخم باز یا زخم های روی پای خود ندارد مفید اند . اثربخشی درمان هایی مانند صندل طب فشاری و کفی مغناطیسی بر اساس شواهد پزشکی اثبات نشده اند.
چه درمان ها برای درد پا وجود دارد؟
- درمان درد مچ پا بدون جراحی
- درمان معمولا زمانی آغاز می شود که مچ پا برای اولین بار دردناک می شود. درد تنها ممکن است در ابتدا با بلند کردن اجسام سنگین رخ دهد و ممکن است به سادگی با استفاده از داروهای ضد التهاب خفیف مانند آسپیرین یا ایبوبروفن درمان شود . کاهش فعالیت و یا تغییر از مشاغل که نیاز به دوره های طولانی مدت ایستادن و راه رفتن دارند ممکن است برای کمک به کنترل علائم لازم باشد. امروزه از داروهای جدیدتر مثل گلوکز آمین و کندرویتین سولفات که توسط جراح ارتوپد بیشتر تجویز میشود استفاده میکنند . به نظر می رسد این داروها در کاهش درد آرتروز در تمام مفاصل موثرند . همچنین داروهای تزریقی جدیدی که آرتروز مفصل را روان میکند وجود دارد. این داروها به طور عمده در زانو مورد مطالعه قرار گرفته اند و مشخص نیست که در آرتروز مفصل مچ پا کمک کننده باشد . این داروها تزریقی معمولا برای این بیماری تجویز نمی شوند .
- خدمات توانبخشی، مانند فیزیوتراپی، نقش مهمی را در طرح درمان برای آرتریت مچ پا بازی می کند. هدف اصلی از درمان این است که به شما کمک کند یاد بگیرند که چگونه علایم را کنترل کنید و سلامت مچ پا خود را افزایش دهید . شما راه هایی برای تسکین درد و علائم خود یاد میگیرید . شما میتوانید استراحت، گرما، و یا مالش موضعی استفاده کنید. درمانگر شما برای بهبود انعطاف پذیری، تعادل و قدرت با شما کار خواهد کرد. راه رفتن به آرامی و بدون لنگی به شما آاموزش داده میشود ، و ممکن است که شما نیاز به استفاده از کمک های راه رفتن مانند واکر، عصا، داشته باشید . اصلاح کفش خود با کفی های غلطانکی ممکن است باعث تسکین علائم شود. تنها جایگزین کردن یک کفش با کفی گرد ، اجازه می دهد پای شما در یک گام به صورت رول حرکت کند. این می تواند به کاهش استرس وارد شده به مچ پا هنگام راه رفتن کمک کند .
- بریس هایی که حرکت در مچ پا را کاهش می دهد می تواند در کاهش درد مفید باشد. بریس های ویژه ای است که از وزن بدن را از مچ پا به زانو منتقل میکنند می تواند کمک به حفاظت از مچ پا کند . آنها بسیار بزرگ و حجیم اند و ممکن است به خوبی توسط برخی از بیماران قابل تحمل نباشد .
- تزریق کورتیزون به داخل مفصل می تواند تسکین موقت از علائم آرتروز را داشته باشد. کورتیزون یک داروی ضد التهاب قدرتمند است. هنگامی که به مفصل تزریق میشود ، می تواند کمک به تسکین درد کمک کند . تسکین درد موقتی است و معمولا فقط چندین هفته تا ماه طول می کشد. درهر تزریقی به مفاصل، خطر کوچکی برای عفونت وجود دارد، و تزریق کورتیزون استثنا نیست .
- درمان درد مچ پا با جراحی
در نهایت، ممکن است عمل جراحی برای درمان درد مچ پا لازم باشد. چندین نوع مختلف از عمل جراحی وجود دارد که می تواند به شرایط شما کمک کند . اینکه کدام روش توسط جراح شما توصیه خواهد شد با بسیاری از چیزها تعیین می شود. این موارد شامل چه مقدار انحطاط در مچ پا پیشرفت کرده است، فعالیت شما چقدر است ، چند سال دارید، و چه مشکلات پزشکی دیگری دارید. هر نوع از این روش ها خطرات و منافعی دارند که باید با جراح خود مشورت کنید . گزینه ها انتخابی برای عمل جراحی عبارتند از :عمل آرتروسکوپی برای تمیز کردن مفصل، تلفیق مفصل، و استفاده از مفصل مصنوعی مچ پا.
- دبریدمان آرتروسکوپی
گاهی اوقات هنگامی که ارتروز مچ پا رخ می دهد، قطعات سست غضروف و استخوان در داخل مفصل مچ پا شناور می شوند . این اجسام شل می توانند باعث تحریکات در مفصل شوند، که منجر به التهاب می شود. آنها همچنین می توانند بین سطوح مفصل مچ پا گرفتار شوند و در این صورت می تواند درد شدید اتفاق افتد. سطوح غضروفی مفصل نیزمی توانند خشن شوند . خار استخوانی، و یا زائده هایی در اطراف مفصل تشکیل می دهند و می تواند در طول زمان بزرگترشوند و رشد کنند. این خار استخوانی می تواند در برابر بافت های نرم اطراف مفصل مچ پا مالش ایجاد کند که حرکت مچ پارا مختل کرده و باعث درد و تورم میشوند .
آرترواسکوپ می تواند به دکتر برای حذف اجسام شل و خار های استخوانی کمک کند و سطوح غضروف مفصل مچ پا را صاف کند .ارترو اسکوپ یک دوربین ویژه تلویزیونی است که از طریق برش های کوچک (یک چهارم اینچ) در اطراف مچ پا قرار داده میشود . ابزار جراحی کوچک نیز می تواند از طریق این برش ها برای کار در مفصل مچ پا قرار داده شوند .
- اتصال مچ پا
هنگامی که مفصل مچ پا در هنگام راه رفتن دردناک است ، عمل جراحی همجوشی یا اتصال مچ پا ممکن است پیشنهاد داده شود .همجوشی مچ پا گاهی اوقات نیز آرترودز مچ پا نامیده می شود. در این عملیات جراحی، سه استخوان که مفصل مچ پا (تالوس، استخوان درشت نی، استخوان نازک نی) را تشکیل می دهند به همدیگر متصل میشوند و هنگامی که این کار انجام شود مچ پا دیگر قادر به حرکت نیست، اما با تلفیقی موفقیت آمیز درد از بین میرود . اکثر مردم با تلفیقی موفق از مچ پا قادر به راه رفتن بدون مشکلند . اما این درمان بسیار دشوار است زیرا شما توانایی خم کردن پا را از دست میدهید .
اکثر مردم به برخی از تغییرات در کفش خود زیر مچ پا ی متصل شده نیاز دارند. از آنجا که مچ پا دیگر حرکت نمی کند ، حرکت رولی پا در هنگام قدم برداشتن مشکل می شود . به همین دلیل،در این کفش ها معمولا یک کفی رولی نصب شده است.و اجازه می دهد تا کفش به عنوان رول عمل کند . پاشنه خاصی که گاهی اوقات بر روی کفش ساخته شده اند برای جذب برخی از شوک ها مفید اند .
همجوشی مچ پا یک عملیات خوب است، به ویژه برای یک جوان،و یا فردی که فعال است. به همین دلیل معمولا گزینه ارجح برای آرتریت بعد از تروما از مچ پا این درمان است . هنگامی که همجوشی مچ پا با موفقیت انجام میشود می تواند یک عمر دوام داشته باشد ، و هیچ عملیات دیگری انتظار نمی رود مگر اینکه مشکلاتی ایجاد شود . اما عوارض مرتبط با همجوشی مچ پا نیز وجود دارد، و همه اتصالات مچ پا موفق نیستند.
- تعویض مفصل مچ پا با یک مفصل مصنوعی
از آنجا که هیچ کس نمی خواهد توانایی حرکت مچ پا را از دست بدهد ، تحقیقات زیادی برای جایگزینی مچ پا کامل انجام شده است. تا به حال، تعویض مچ پا مصنوعی به موفقیت تعویض ران یا زانو مصنوعی نبوده است. مچ پا یک به دلایل بسیاری یک مفصل دشوار برای این کار است . سوکت در واقع از دو استخوان، استخوان درشت نی و استخوان نازک نی ساخته شده است. این دو استخوان در برابر یکدیگر حرکت کمی هنگام راه رفتن دارند.
بزرگترین مشکل با طرح مچ پا مصنوعی قدیمی تر این است که آنها پس از یک زمان نسبتا کوتاه سست می شوند و شروع به ایجاد درد میکنند . با استفاده از طرح های مچ پا مصنوعی جدید، جراحان برای حل این مشکل تلاش کرده اند تا توسط اتصال تنه تیبیا با هم در حین عملیات و قرار دادن پیچ در سراسر دو استخوان این مشکل رفع شود . این کار به طور چشمگیری میزان موفقیت برای تعویض مچ پا مصنوعی را افزایش داده. بسیاری از جراحان در حال حاضر شروع به استفاده از مچ پا مصنوعی برای آرتریت بعد از تروما به جای انجام همجوشی کرده اند . در این نوع درمان بیماران قادر به نگه داشتن حرکت در مچ پا و جلوگیری از برخی از مشکلات مرتبط با همجوشی مچ پا هستند .
علت ها و دلایل درد قوزک و مچ پا را به طور مختصر بیان کردیم. بهترین درمان های خانگی و بدون جراحی شامل یخ درمانی و داروهای التهابی و استراحت بوده که در صورت بی اثر بودن، باید هرچه سریعتر به یک دکتر خوب مراجعه کرده و از درمان های جراحی مانند دبریدمان آرتروسکوپی، اتصال مچ پا (همجوشی) و تعویض مفصل مچ پا با یک مفصل مصنوعی با نظر و صلاح دید پزشک استفاده نمود. زنان باردار و ورزشکاران خصوصاً آنهایی که ورزش سنگین انجام می دهند باید نسبت به رعایت نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از بروز درد پا اقدام نمایند.