تاخیر در تشخیص اولیه از سوی بیمار و همراهان، تاخیر در تماس با اورژانس پیشبیمارستانی(115) و ارائه ندادن درمان اولیه مناسب تا رسیدن بیمار به بیمارستان علل عمده مرگهایی است که خارج از بیمارستان برای بیماران قلبی رخ میدهد.
مشکلات مختلفی می تواند باعث بروز درد قفسه سينه و تنگی نفس شود که خطرناک ترین آنها مشکلات قلبی و ریوی است. در زیر برخی از شایع ترین دلایل درد در ناحیه قفسه سینه آورده شده است.
1- مشکلات قلبی
اغلب درد قفسه سینه که با مشکلات قلبی و یا حمله قلبی در ارتباط است، علایم زیر را خواهد داشت :
– فشار و احساس سنگینی در ناحیه سینه
– دردی سوزاننده که ممکن است به قسمت پشت، گردن، فک، شانه و دست ها به خصوص دست چپ کشیده شود.
– احساس تنگی نفس، تعریق، سرگیجه و تهوع
– احساس سبکی سر و ضعف ناگهانی
– تپش قلب و در کل نامنظمی ضربان قلب
اگر یکی از علائم بالا را داشتید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
برای رفتن به نزد پزشک، خودتان رانندگی نکنید، زیرا بیشترین تخریب ماهیچه قلب در طول حمله قلبی، در 6 ساعت اول حمله قلبی رخ می دهد .
مراجعه اورژانسی به پزشک می تواند از تخریب ماهیچه قلب و یا حتی مرگ جلوگیری کند.
شایع ترین علامت سکته قلبی در مردان و زنان، درد و فشار در ناحیه فک و پشت در زمان سکته است
2- مشکلات گوارشی
مشکلات گوارشی زیر باعث بروز درد در ناحیه قفسه سینه می شوند:
– سوزش سردل یا ترش کردن غذا : حس سوزش پشت استخوان سینه هنگامی که اسید معده از معده به داخل مری می رود.
– اختلالات بلع غذا : اختلالات مری که منجر به بلع دردناک غذا می شود.
– مشکلات کیسه صفرا یا لوزالمعده (پانکراس) : مشکلات و اختلالات در این دو قسمت می تواند درد را به ناحیه قفسه سینه منتقل کند و باعث ناراحتی شود.
3- مشکلات ریوی
مشکلات مربوط به ریه ها یا شش ها که ممکن است منجر به درد قفسه سينه و تنگی نفس شود، شامل موارد زیر است :
– آمبولی ریه : وقتی جریان خون در رگ های شش ها مسدود شود (بیشتر به دلیل لخته خونی)، منجر به آمبولی ریه می شود.
– افتادگی شش ها : هنگامی رخ می دهد که هوا به فضای بین ریه و دنده ها نشت کند.
– فشارخون بالا در ریه ها : پرفشاری خون در رگ های ریه، منجر به بروز درد قفسه سینه می شود.
4- درد قفسه سینه مربوط به ماهیچه و استخوان
این دردها شامل گرفتگی ماهیچه ها، آسیب دنده ها در اثر ضربه و . . .است.
5- عوامل دیگر
بیماری زونا و آبله مرغان با ایجاد بثورات پوستی بر روی قفسه سینه، باعث درد می شوند.
راه های تشخیص
پزشک متخصص با کمک روش های زیر، علت درد قفسه سينه و تنگی نفس را تعیین می کند:
الکتروکاردیوگرافی
نوار قلب
آزمایش خون
عکسبرداری با اشعه ایکس
سی تی اسکن
ام آر آی
تست استرس
آنژیوگرافی
هنگام برخورد با فردی كه درد قفسه سینه دارد، چه كار باید كرد؟
1-آرامش و خونسردی خود را حفظ كنید.
2-در صورتی كه بیمار سابقه بیماری قلبی دارد، او را بی حركت نگه داشته شده و با اولین وسیله نقلیه در دسترس، او را به مركز درمانی برسانید.
3-اگر بیمار سابقه بیماری قلبی نداشته باشد، نیز باید توسط مراكز تخصصی معاینه شود.
اگر درد قفسه سینه، با استراحت یا استفاده از داروی نیتروگلسیرین برطرف نشد، سریعا به پزشك مراجعه كنید
مراقبت خانگی
– هر كاری در دست دارید، متوقف كنید.
– بنشینید یا دراز بكشید.
– اگر پزشك اسپری نیتروگلسیرین به شما داده است، می توانید از سه نوبت اسپری زدن، به فاصله 5 دقیقه از یكدیگر استفاده كنید.
– اگر بعد از انجام كارهای بالا، درد برطرف نشد، سریعا به پزشك مراجعه كنید.
– روش و سبك زندگی تان را تغییر دهید، مانند كاهش وزن اضافی، ورزش كردن، رژیم غذایی سالم.
– حجم هر وعده غذایی تان را كمتر كنید. غذاهای سنگین باعث بروز ناراحتی مذكور می شود.
– سیگار كشیدن را متوقف كنید.
– اگر لازم بود، فشار خونبالا، بیماری قند و كلسترولبالا را درمان كنید.
– الكل مصرف نكنید.
– از فشار روحی یا عصبی بكاهید.
در شرایط زیر فورا به پزشك مراجعه كنید:
– اگر درد بیش از چند دقیقه طول بكشد.
– اگر درد قفسه سينه و تنگی نفس ، با استراحت یا استفاده از نیتروگلسیرین (سه نوبت اسپری زدن، به فاصله 5 دقیقه از یكدیگر) برطرف نشد.
– عرق می كنید.
– نمی توانید درست نفس بكشید.
– حالت تهوع دارید و یا استفراغ می كنید.
– ضربان قلب شما تند، كند یا نامنظم شده است.
– حالت منگی یا سرگیجهدارید.
– درد شدید قفسه سینه یا دردی كه مانند احساس بار سنگین بر روی سینه است، دارید.
پیشگیری
روند شهرنشینی و صنعتی شدن ارتباط مستقیمی با افزایش بیماری های قلبی دارد، اما می توان این بیماری ها را با رعایت برخی نكات به تاخیر انداخت:
1- كنترل رژیم غذایی : مصرف كم غذاهای چرب و شیرین و غذاهای كنسرو شده و افزایش مصرف سبزیجات و میوه تازه باعث افزایش طول عمر و سلامتی انسان ها می شود.
2- دوری از استرس و هیجان : گرچه زندگی بدون استرس ممكن نمی باشد، اما نحوه برخورد با استرس مهم است و آموزش در این خصوص، از مهم ترین ملزومات زندگی شهرنشینی است.
3- پرهیز از مواد مخدر و سیگار: باور مردم این است كه قلیان و سایر وسایل مشابه خطر چندانی ندارند، اما این باور، غلط است.
4- ورزش و تحرك جسمی منظم تا حدود زیادی از بروز بیماری های قلبی جلوگیری می كند.