منشأ شانه درد ممکن است خود مفصل شانه یا عضلات، رباط‌ها یا تاندون‌های متعدد اطراف آن باشد. درد شانه‌ی نشأت گرفته از مفصل معمولاً در اثر فعالیت یا حرکت دادن بازو یا شانه تشدید می‌شود. درد، سفتی و خشکی یا ضعف شانه انجام وظایف روزمره‌ای مانند برداشتن اشیاء از قفسه‌های بلند، رانندگی یا شانه زدن موها را برای بیمار دشوار می‌کند.
برای درمان درد شانه راه‌های متعددی وجود دارد. یکی از موثرترین روش‌های درمان دردهای شانه استفاده از تکنیک‌های متعدد طب فیزیکی مانند تزریق اوزون، طب سوزنی، تزریق پی آر پی، ماساژ و درمان دستی می‌باشد. با مراجعه با یک متخصص طب فیزیکی می‌توانید از تمامی این روش‌های درمانی بهره‌مند شوید. متخصصین ما قادر به انجام تمامی روش‌های نامبرده برای انواع دردهای شانه می‌باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره طب فیزیکی و فیزیوتراپی شانه و یا رزرو نوبت به صفحه تماس مراجعه فرمایید.
علل درد شانه
علت شانه درد ممکن است یک آسیب دیدگی جزئی، حالت اندامی نامناسب یا بیماری‌های مختلف باشد.
عارضه‌های مولد درد شانه عبارت است از:
- شانه یخ زده
- اختلال‌های روتاتور کاف
- ناپایداری شانه
- اختلال‌های مفصل آکرومیوکلاویکولار
- شکستگی بازو یا ترقوه
علائم
شانه درد با نشانه‌ها یا علائم زیر همراه است:
- خشکی و گرفتگی شانه
- درد تیز و تیر کشنده
- ناتوانی در حرکت دادن بازو
- ضعف شانه
- التهاب
- قرمزی
تشخیص
پزشک علت شانه درد را با توجه به علائم بیمار و نتایج معاینه شانه تشخیص می‌دهد.
پزشک در صورت لزوم از آزمایش‌ها و روش‌های تشخیصی زیر بهره می‌گیرد:
- معاینه بالینی
- رادیوگرافی
- اسکن ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی)
- سونوگرافی
- آزمایش خون
درمان درد شانه
گرما درمانی
کمپرس گرم، بطری آب گرم و حوله داغ و مرطوب نمونه‌هایی از گرما درمانی درد مفصل شانه محسوب می‌شود. دوش آب داغ نیز به تسکین درد کمک می‌کند. در صورت استمرار درد، گرما باید هر چند ساعت یک بار، هر بار به مدت 20 ـ 15 دقیقه اعمال شود. حوله‌ای را دور منبع گرما بپیچید تا پوست نسوزد، همچنین هیچ‌گاه با کمپرس گرم نخوابید.
سرما درمانی
یخ رگ‌ها را منقبض می‌کند، جمع شدن مایع را به حداقل می‌رساند و ورم را کاهش می‌دهد. همچنین یخ حساسیت عصب‌های درد را در ناحیه دردناک کاهش می‌دهد تا بیمار ناراحتی کمتری را تحمل کند. کیسه یخ را در لایه محافظی مانند دستمال بپیچید تا پوست آسیب نبیند. هر سه تا چهار ساعت یک بار به مدت 15 ـ 10 دقیقه از کمپرس سرد استفاده کنید.
دارو درمانی
مصرف مسکن‌هایی مانند پاراستامول یا کدئین برای تسکین درد خفیف کافی است. بیمار باید دارو را طبق دستور مصرف درج شده روی جعبه مصرف کند تا مشکلی پیش نیاید.
اگر درد شانه شدیدتر باشد، پزشک داروی غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAID) مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک یا ناپروکسین تجویز می‌کند. این داروها علاوه بر تسکین درد، ورم کپسول شانه را نیز کاهش می‌دهد. اگر داروهای NSAID به طور منظم مصرف شود و بیمار فقط دارو را هنگام تشدید علائم مصرف نکند، اثربخشی دارو بیشتر خواهد بود.
بریس طبی
به بیماران توصیه می‌شود که در دوران بهبود شانه درد یا برای کاهش ناراحتی، شانه‌بند (بریس) طبی ببندند. بریس انواع متفاوتی دارد که از آتل‌های بادوامی که دامنه حرکتی مفصل را به شدت محدود می‌کند تا جلیقه‌های نئوپرن سبکی که از مفصل آکرومیوکلاویکولار محافظت می‌کند، متغیر است.
درمان با لیزر سرد
درمان با لیزر سرد یکی از موثرترین روش‌های درمان شانه درد محسوب می‌شود. در این درمان غیرجراحی ایمن و بدون درد، مقدار کنترل شده‌ای از نور لیزر کم‌توان مستقیماً به ناحیه آسیب دیده فرستاده می‌شود. پرتو لیزر بدون ایجاد درد نفوذ می‌کند و از پوست می‌گذرد تا به بافت آسیب دیده در سطح سلولی برسد و در آنجا انرژی قابل دسترس سلول را تحریک کند و افزایش دهد. افزایش میزان انرژی قابل دسترس سلول التهاب را کاهش می‌دهد و فرایند ترمیم و بازسازی بافت را تسریع می‌کند.
TENS
دستگاه TENS دستگاه کوچکی است که با باطری کار می‌کند و پدهای خودچسبی به نام الکترود به آن متصل است. بیمار پدها را مستقیم روی پوست شانه قرار می‌دهد. زمانی که دستگاه روشن می‌شود، تکانه‌های الکتریکی کوچکی به شانه می‌رسد که به صورت گزگز حس می‌شود.
تکانه‌های برق سیگنال‌های درد منتقل شونده به مغز و نخاع را کاهش می‌دهد تا درد تسکین یابد و گرفتگی عضلات برطرف شود. همچنین برق باعث تولید اندورفین، یعنی مسکن طبیعی بدن می‌شود.
طب سوزنی
طب سوزنی روشی شگفت‌انگیز برای درمان و تسکین درد شانه است که در کنار حرکات اصلاحی و تمرین‌های کششی به کار برده می‌شود. این درمان ایمن و موثر به کلیه بیمارانی توصیه می‌شود که از درد، ضعف یا محدودیت دامنه حرکتی شانه رنج می‌برند.
درمان دستی
درمان دستی یکی از تخصص‌های طب فیزیکی و توانبخشی برای مدیریت ناراحتی‌های استخوانی (ارتوپدی) مانند شانه درد محسوب می‌شود. متخصص با توجه به نتایج معاینه بالینی از روش‌های درمانی کاملاً تخصصی، مانند درمان دستی و ورزش درمانی استفاده می‌کند. دستکاری و متحرک‌سازی (موبیلیزاسیون) مفصل مولفه‌های اصلی درمان دستی به شمار می‌آید که توان حرکتی مفصل شانه و عضلات مرتبط را افزایش می‌دهد. درمان دستی بخشی جدایی‌ناپذیر از برنامه‌های درمانی توانبخشی و ارتوپدی محسوب می‌شود.
ماساژ
ماساژ روشی موثر برای رفع درد شانه است، که حتی اگر تاثیر مستقیم نداشته باشد، محدودیت‌ها و گرفتگی‌های عضلانی بافت اطراف را برطرف می‌کند تا بیمار بتواند مفصل را به راحتی حرکت دهد. پس از افزایش طول فیبرهای عضلانی، نقاط ماشه‌ای آزاد می‌شود و تاندون‌ها نیز در اثر حرکات کششی کشیده می‌شود. ماساژ عملکرد مفصل شانه را بهبود می‌دهد و درد بیمار را تسکین می‌دهد.
نقاط ماشه‌ای
نقاط ماشه‌ای نقاطی کانونی، مجزا و بسیار تحریک‌پذیر است که در نوار محکم عضلانی ـ استخوانی قرار دارد. فشردگی این نقاط تولید درد می‌کند و به درد ارجاعی دامن می‌زند. مدالیته‌های مختلفی مانند تکنیک تزریق و کشش، اولتراسوند، درمان دستی و تزریق برای غیرفعال کردن نقاط ماشه ای شانه به کار برده می‌شود. تزریق در نقاط ماشه ای یکی از موثرترین روش‌ها برای غیرفعال کردن این نقاط دردناک است که تسکین آنی علائم دردناک شانه را به ارمغان می‌آورد.
اوزون تراپی
تزریق گاز اوزون در شانه درد و التهاب را کاهش می‌دهد. با تزریق کردن اوزون، اکسیژن فعال (مخلوطی از اکسیژن و اوزون ـ O3) مستقیماً وارد شانه می‌شود. این درمان با حداقل تهاجم نیروی ضدالتهابی و بازسازی کننده اوزون پزشکی را مستقیماً وارد بافت التهابی می‌کند. اوزون درد را تسکین می‌دهد و باعث می‌شود که فرایند ترمیم و بازسازی بافت، حتی برای آسیب‌های شدید مفصلی شروع شود.
پی آر پی
PRP پلاسمایی است که غلظت پلاکت آن بالاتر از غلظت معمول پلاکت در خون است. غلظت پلاکت و در نتیجه غلظت فاکتورهای رشد 10 ـ 5 برابر بیشتر از حد معمول است. محلول PRP با دقت در شانه تزریق می‌شود. مخلوطی از PRP و داروی بی‌حسی موضعی مستقیماً در بافت ملتهب تزریق می‌شود. پی آر پی شانه آسیب دیده را ترمیم می‌کند و درد را تسکین می‌دهد.
مگنت تراپی
آهن‌رباهای مگنت تراپی دیواره مویرگ‌ها را شل می‌کند، در نتیجه جریان خون افزایش می‌یابد و درد شانه آرام می‌شود. مگنت تراپی با رفع انقباض عضلات، از اسپاسم و گرفتگی عضلانی که مولد بسیاری از دردها است، جلوگیری می‌کند. همچنین مگنت تراپی در واکنش‌های الکتروشیمیایی مداخله می‌کند که در سلول‌های عصبی رخ می‌دهد، در اثر مگنت تراپی توانایی ارسال پیام درد به مغز مختل می‌شود.
ورزش و حرکات اصلاحی
انقباض‌های برونگرا که در آن عضلات هنگام تمرین کردن کشیده می‌شود، غالباً بخشی از برنامه توانبخشی محسوب می‌شود. در ادامه تمرین‌هایی را توضیح می‌دهیم که از شانه درد پیشگیری و به درمان آن کمک می‌کند. البته اگر شانه‌تان آسیب دیده است، حتماً قبل از شروع تمرین‌ها با متخصص مشورت کنید.
حرکت‌های تقویت کننده شانه
به پهلوی سالم دراز بکشید تا شانه دردناک بالا قرار بگیرد و سرتان هم تکیه‌گاه داشته باشد. وزنه سبکی را در دست بگیرید، بازو را 90 درجه خم کنید و ساعدتان را به موازات زمین نگه دارید. آرنج را کنار بدن نگه دارید، وزنه را بالا ببرید، سپس آن را به آرامی رو به جلو پایین بیاورید. حرکت را ده بار تکرار کنید.
کشش به کمک حوله
حوله را با هر دو دست بگیرید، یک دست را پشت بدن ببرید و دست دیگر را بالای شانه ببرید. حوله را تاحدی که دردی حس نکنید، رو به بالا بکشید. 10 ثانیه در این حالت بمانید، سپس جای دست‌ها را عوض کنید.
کشش شانه
بازوی سمت دردناک را زیر چانه ببرید و از شانه مقابل رد کنید تا به این ترتیب پشت شانه دردناک کشیده شود. با دست دیگر بازو را به آرامی بکشید. 15 ثانیه در این حالت بمانید. حرکت را 5 بار تکرار کنید.
پیشگیری
رعایت توصیه‌های زیر به پیشگیری و تسکین درد شانه حین کار کردن، ورزش کردن یا انجام فعالیت‌های روزانه کمک می‌کند:
- از بردن مکرر یا طولانی مدت دست بالای سر خودداری کنید، اما در عین حال شانه را به کار بگیرید.
- هر روز ورزش کنید.
- برای تقویت عضلات شانه رژیم غذایی سالمی را رعایت کنید.
- هنگام ورزش کردن از تکنیک‌های صحیح پرتاب کردن استفاده کنید.
- روش مناسب شنا کردن را انتخاب کنید، برای مثال به جای شنای کرال یا پروانه، شنای قورباغه یا شنای پهلو بروید و این روش‌ها را به تناوب انجام دهید.
- از انجام ورزش‌هایی مانند ورزش‌های راکتی و والیبال، که نیاز به بالا بردن دست بالای سر دارد، خودداری کنید.
